Palestijnse burgers nodig die aan nieuw dialoog werken
De twee belangrijkste Palestijnse partijen, Fatah en Hamas, gaan proberen zich met elkaar te verzoenen. Dit is niet de eerste keer dat ze dat proberen. Hoe zal het nu aflopen?
Hamas nam in 2007 met een bloedige staatsgreep de macht van Fatah over in de Gazastrook – een jaar nadat de beweging de Palestijnse verkiezingen won. De Palestijnse Bevrijdingsbeweging PLO, waarin Fatah de belangrijkste partij is, bleef aan het roer in Ramallah op de Westoever. Diverse lijmpogingen mislukten tot nu toe. Beide partijen zijn het nu in Turkije eens geworden over nieuwe Palestijnse verkiezingen. Ze gaan ook proberen het eens te worden over verzoening.
Dat gebeurt allemaal in een moeilijke tijd. Midden-Oosten deskundige dr. Ronni Shaked van het Truman Instituut van de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem is van mening dat „Palestijnen bijna alle internationale support zijn kwijtgeraakt. Met de Verenigde Staten zijn geen contacten. Europa is druk bezig met eigen problemen. De rechtse regering van premier Netanyahu regeert in Israël; links en het vredeskamp zijn verdwenen. Iedereen is druk met het coronavirus. De Palestijnen zijn hun macht kwijtgeraakt. Ze zijn niet meer in staat de Arabische wereld te beïnvloeden.”
De Midden-Oosten deskundige gelooft niet dat de verzoeningspoging zal lukken. De verschillen zijn te groot. De benadering van Hamas is islamitisch, die van Fatah seculier. De Palestijnse Autoriteit kan zich ook geen verkiezingen veroorloven. Hamas is vandaag sterk, maar PLO leider Mahmoud Abbas niet. „Verkiezingen zouden zelfmoord betekenen. Het zal Hamas aan de macht helpen op de Westoever, maar Israël zal dat niet toestaan.”
Shaked zegt dat Palestijnen geen nieuwe ”intifadah” (opstand) willen. De gevolgen van de vorige, die twintig jaar geleden begon, zijn ze nog niet vergeten. „Ze weten dat ze geen oorlog kunnen voeren tegen Israël.”
Een andere deskundige, de Palestijnse oud-minister Ashraf al-Ajrami, stelt dat het te vroeg is om te zien wat er gaat gebeuren. „Er zijn vele ontwikkelingen. Het Hamas project in de Gazastrook is mislukt. Er is dreiging van de Amerikaanse deal en de Israëlische annexatie van de nederzettingen, dat een groot gevaar voor de Palestijnen is. De Palestijnse Autoriteit ontving niet de donaties uit de Arabische landen. Er zijn veel dingen die het eenheidsproces kunnen beïnvloeden.”
Ook acht hij een nieuwe opstand niet uitgesloten. Het is namelijk niet het leiderschap dat beslist of de Palestijnen een nieuwe poging ondernemen een verandering te creëren, maar de Palestijnen zelf. Het leven voor de gewone Palestijnen is op het ogenblik zwaar. „Een heel klein incident kan leiden tot een opstand. We weten alleen niet wanneer. Het kan over een maand of een jaar gebeuren.”
De Israëlische commentator dr. Gershon Baskin schreef deze week in The Jerusalem Post dat er in Israël geen aandacht meer bestaat voor het Israëlisch-Palestijnse conflict. „Zelfs in onze strijd tegen de coronapandemie horen we niets over hoe dit virus onze onmiddellijke buren op de Westoever en in Gaza treft.”
Baskin vindt dat Netanyahu de kansen op serieuze onderhandelingen heeft geëlimineerd. Verandering hoeven Israëliërs en Palestijnen niet te verwachten van hun regeringen. Nodig zijn burgers aan beide zijden, die willen werken aan een nieuwe dialoog om een nieuwe toekomst op te bouwen.
