Er zit in Brussel veel werk aan te komen in de tweede helft van 2020: onderhandelingen over het herstelfonds, de meerjarenbegroting, de brexit. Dat moet allemaal gebeuren onder het toeziend oog van een nieuwe voorzitter: Duitsland. Het land heeft daarom al heel wat voorbereidingen getroffen voordat Berlijn de roterende functie van een half jaar woensdag op zich neemt.

Een belangrijk onderdeel van het voorwerk van de Duitsers is ervoor zorgen dat ze met de Fransen op één lijn zitten. Want als „Duitsland en Frankrijk het niet eens zijn, dan ziet het er niet goed uit voor de eenheid van Europa”, zei bondskanselier Merkel maandag na een fysieke ontmoeting met de Franse president Emmanuel Macron.

Eenheid bereiken tussen de lidstaten over een gezamenlijk herstel van de coronacrisis ziet Duitsland nu als zijn voornaamste taak de aankomende maanden. De pandemie vergde wat aanpassingen van het voorzitterschap, want de focus zou eerst zijn op klimaat, migratie, internationale betrekkingen en digitalisering. Die thema’s zijn nu door de crisis behoorlijk ondergesneeuwd

Verdeeld

Duitsland zal de gesprekken tussen de 27 EU-landen over het herstel van de crisis in goede banen moeten leiden. De posities lopen nu nog flink uiteen rond vragen over hoeveel geld er moet gaan naar het herstelfonds en de Europese begroting, hoe dat geld wordt verdeeld, onder welke voorwaarden en in welke vorm – leningen of subsidies.

Merkel liet maandag samen met Macron weten dat ze haast wil maken met het herstel. Ze hoopt een akkoord te bereiken op de tweedaagse top waar de EU-regeringsleiders op 17 en 18 juli samenkomen. Dit betekent voor de bondskanselier dat ze haar 66e verjaardag, 17 juli, met haar collega’s in Brussel viert. Merkel is niet de enige met een persoonlijk offer, de Deense premier Mette Frederiksen moet haar bruiloft van 18 juli verzetten.

Voor Duitsland is dit niet de eerste keer dat het land in een uitdagende periode het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie bekleedt. Zo moesten de Duitsers in 2007 de EU-landen naar een compromis leiden toen er geen akkoord kwam over een Europese grondwet. Er kwam een schikking: het Verdrag van Lissabon. Er is nu echter een extra uitdaging: voorkomen dat er opstand komt tegen de Duitse dominantie. Niet alleen is Duitsland EU-voorzitter, ook de Europese Commissievoorzitter en de voorzitter van de grootste fractie in het Europees Parlement zijn Duitsers.