Column: Tussen boomers en ”doomers”
Van alle niet-Engelstaligen spreken Nederlanders het best Engels. Zo fanatiek zelfs dat bij het ”Van Dale Woord van het jaar 2019” gekozen is voor boomer. Vreemd dat die Australische naam voor grote mannetjeskangoeroe zo prominent naar ons land overspringt. Toch is het simpel te verklaren. Behalve in wetenschap en techniek is Engels ook de internationale voertaal geworden in politiek en cultuur. Dankzij zeer goede internetverbindingen is mondiaal nieuws in Nederland prima te volgen. En omdat discussies wereldwijd steeds meer over dezelfde problemen gaan, kan een treffende opmerking via sociale media zomaar populair worden aan de andere kant van de aarde.
Het onderwerp was klimaatverandering. En hoewel het kangoeroes inmiddels ook te heet onder de poten wordt, betrof het niet slachtoffers maar daders: de babyboomers. Massaal geboren na de Tweede Wereldoorlog, groot geworden tijdens de Koude Oorlog. Ze zitten er nu warmpjes bij. Hun kleinkinderen zijn wat minder enthousiast over de bejaardenhuistemperaturen buiten en noemen hen behalve boomers ook fossielen. Niet alleen vanwege de verknochtheid aan kolen, olie, en aardgas, maar ook vanwege de verouderde opvattingen over milieu en technologie.
Wel hebben de senioren onder andere geleerd dat onbesuisd rondspuiten van nieuwbakken verdelgingsmiddelen zoals DDT niet verstandig is, maar ze blijven geloven in insecticiden. Recent bleek dat de babyboomers zichzelf en hun kinderen voor direct onheil hebben behoed door DDT uiteindelijk te verbieden, maar dat toch geniepige genetische gebreken gevolgschade aanrichten in het derde en vierde geslacht.
De nieuwste generatie heeft dus terecht kritiek maar bevat zelf ook babyboomers. Vooral in Afrika worden er veel geboren. Die kopen, net als hun leeftijdsgenoten elders, massaal smartphones en surfen daarmee de hele wereld over. Ze hebben de digitale techniek in hun vingers, wat goed past bij de klassieke afkomst van de term, al blijft het wel grotendeels beperkt tot de duimen. Het troostrijk gebruik ervan stopt nu niet meer na de babytijd. In latere levensfasen blijven ze op internet allerlei dingen uit hun duim zuigen in de hoop op opgestoken duimpjes. Lastig daarbij is dat ze via het web steeds meer onder de duim gehouden worden. Speciaal in China mogen ze wel duimen dat het nog enigszins mee zal vallen met het aandraaien van de digitale duimschroeven.
Het klinkt nobel dat deze generatie van duimers techniek niet zozeer voor winstgroei maar voor natuurbehoud wil inzetten. Mens- en milieuvriendelijke projecten zoals met plasticvangers, zonlichtauto’s, CO2-omzetters, en zorgapps bieden perspectief. Maar het datagebruik van de moderne duimers vreet al meer energie dan hun vliegreizen, en de vraag is of 5G-zenders niet, net als vroeger DDT, ook DNA-schade gaan opleveren. Het is hypocriet om alle schuld op boomers te werpen terwijl je zelf de aarde beduimelt. Zo’n verwijt keert terug als een boomerang.
Alle generaties gaan samen 2020 in met forse problemen: klimaatverandering, vergrijzing, energietransitie, milieuvervuiling, DNA-degradatie, migratie, wereldmarktconcurrentie, nepnieuws, privacyverlies, onderdrukking. Begrijpelijk dus dat het doemdenken toeneemt, en dat het aantal ”doomers” groeit. De steeds turbulenter wordende atmosfeer, zowel in de natuur als in de maatschappij, maakt het nieuwe decennium tot de ”twisting twenties”. Een tijdvak van orkanen en van tornado’s, van verdraaide feiten en van verstrikt rakende belangen. Vooral in Angelsaksische landen is de polarisatie groot tussen ”doomers” en boomers. Discussies in de moedertaal roepen nu eenmaal meer emoties op. Wereldwijd meedoen in een tweede taal geeft ons Nederlanders het voordeel om wat afstandelijker en genuanceerder te kunnen blijven. Helemaal als we ook christen en dus vreemdeling zijn in deze materialistische wereld. Dan is niet angst voor ondergang maar eerbied voor de Schepper ons motief voor verantwoord omgaan met milieu en techniek. Dat geeft ons veel te doen, ook in 2020!
De auteur is adviserend ingenieur.
