Eurolanden mogen geen tekorten hebben van meer dan 3 procent van hun bruto binnenlands product, het totaal van alle geproduceerde goederen en diensten. Duitsland en Griekenland doorbreken die regel al meerdere jaren.

Volgens Zalm, die donderdag een EU-vergadering van ministers van Financiën in Luxemburg voorzat, hebben de landen die de grens dreigen te overschrijden wel allemaal beloofd om extra maatregelen te nemen als dat nodig is. Zalm noemde Frankrijk, dat jarenlang een te hoog tekort heeft gehad, niet in het rijtje landen dat in 2005 in de fout dreigt te gaan. Parijs gaat zelf uit van een tekort voor volgend jaar van 2,9 procent.

Voor Nederland was er goed nieuws. Donderdag hebben de EU-ministers zoals verwacht aanvaard dat de bezuinigingen die Den Haag voorbereidt, voldoende zijn.

Europees commissaris van Monetaire Zaken Almunia klaagde donderdag dat de eurolanden dit jaar niet genoeg hebben gedaan om de tekorten aan te pakken. Het gemiddelde tekort in de eurolanden komt waarschijnlijk op 2,7 procent uit. „Het is spijtig dat als je de huidige cijfers vergelijkt met de voornemens, je dan tekortkomingen ziet. En dat terwijl de economische groei hoger was dan verwacht.”

De ministers hebben uitgebreid gesproken over Griekenland, dat de statistieken van de afgelopen jaren zeer drastisch heeft moeten bijstellen. Het tekort bleek al jaren boven de limiet van 3 procent te zitten, terwijl de officiële rapportages daar onder lagen. Onduidelijk is of Eurostat, het statistisch bureau van de Europese Commissie, nu meer bevoegdheden moet krijgen. De ministers wachten op voorstellen uit Brussel.

„Er was wel enige ergernis”, vertelde Zalm. „In Duitsland en Nederland kijken ze op de tiende procent nauwkeurig, maar in Griekenland hebben ze procentpunten tegelijk over het hoofd gezien. Het is de vraag hoe Eurostat met de huidige bevoegdheden is omgegaan.”

Op de top van de ministers van Financiën is ook gesproken over maatregelen om de negatieve effecten van de stijgende olieprijzen op de economie te dempen. Een Frans voorstel om de accijnzen collectief te verlagen en zo de prijs van benzine aan de pomp te drukken, werd echter verworpen. De Franse minister van Financiën, Nicolas Sarkozy, zei dat Frankrijk waarschijnlijk wel zal besluiten tot een accijnsverlaging.

In een donderdag vrijgegeven rapport stelt de OECD intussen dat Turkije grote economische vooruitgang boekt. De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling is zeer positief over het land, dat de complimenten goed kan gebruiken om kans te maken om te mogen onderhandelen over toetreding tot de EU. Het besluit daarover valt in december.

OECD-directeur Donald Johnston noemde de economische prestaties van Turkije van de afgelopen jaren „verbluffend.” Hij zei dat het in het belang van zowel Turkije als de EU is om Turkije toe te laten treden.

Turkije heeft grote economische hervormingen doorgevoerd sinds een crisis in 2000-2001. Daar moet het mee doorgaan, aldus OECD, maar het land moet ook nog veel dingen aanpakken. De overheidsdiensten en het toezicht op de uitgaven moeten verbeterd, er moet meer geprivatiseerd worden en het belastingsysteem moet op de schop om de enorme zwarte markt in te perken. Die is nu goed voor meer dan de helft van alle banen in Turkije.