Laat Moskou voorbeeld nemen aan Parijs
De Russische politie pakte zaterdag zo’n 600 mensen op in de straten van Moskou. Ze protesteerden met enkele honderden anderen tegen de organisatie van de komende gemeenteraadsverkiezingen. Tegenstanders van president Vladimir Poetin zijn daarbij uitgesloten van deelname, formeel omdat er handtekeningen zouden zijn vervalst die benodigd zijn voor een plek op de kieslijst. De oppositie gelooft daar echter niets van en ziet er een poging in om dissidente geluiden de kop in te drukken.
Het was het vierde weekend op rij dat bezorgde Russen de straat op gingen. Voor de demonstratie van zaterdag was geen vergunning afgegeven en de oproerpolitie waarschuwde burgers niet te demonstreren voordat ze tot actie overing. Volgens de Russische veiligheidsdiensten grepen ze desondanks pas in toen demonstranten geweld gebruikten. Op Westerse verwijten dat de politie disproportioneel reageerde, antwoordde het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken met een foto van de Franse oproerpolitie die hard insloeg op een betoging van ‘gele hesjes’. Of dat proportioneel was?
Op de proportionaliteit daarvan was inderdaad kritiek. Maar het zou Moskou sieren verder ook een voorbeeld aan Frankrijk te nemen. Daar ging de president in tijdrovende regionale consultaties in gesprek met burgers uit alle lagen van de bevolking om te horen waar de pijnpunten lagen. De oppositie is er vrij te zeggen wat ze wil en hoeft niet bang te zijn voor opsluiting of erger. Het oppakken en consequent tegenwerken van oppositiekandidaten door Rusland is wel het tegendeel van dit Franse model.
Voor de positie van Poetin lijken de protesten vooralsnog niet bedreigend. De meerderheid van de Russen staat nog altijd achter hem. Ze beoordelen het gedrag van de demonstranten als anarchistisch en opruiend. Poetin blijft voor hen de sterke man die hun land weer op de kaart zet. Het aantal betogers zaterdag was bovendien beperkt: slechts zo’n 1500. Dat lijkt in niets op de massaliteit van de betogingen in Hongkong.
De Russische oppositie stelt in haar kritiek op corruptie en misbruik van overheidsgelden echter geen mineure zaken aan de orde. Er hoeft bovendien geen misverstand over te bestaan dat die kritiek al vele malen is onderbouwd, net zo vaak als ze keihard gesmoord is, desnoods met moorden.
Justitie in Moskou hoopt de oppositie nu een knauw toe te brengen door een strafrechtelijk onderzoek te starten tegen een stichting waarmee de vooraanstaande Kremlincriticus Alexei Nalvani zegt corruptie te bestrijden. In de stichting zou omgerekend zo’n 14 miljoen euro zijn witgewassen. Misschien kan justitie voor een evenwichtig beeld dan gelijk nog een paar zaken openen. Een president die graag een kerk, de Russische-orthodoxe, op het schild heft als symbool van nationale eenheid zou weinig te vrezen moeten hebben.
