Máxima zelfverzekerd in Raad van State
Gekleed in fleurig rood nam prinses Máxima woensdagmiddag plaats tussen de merendeels in donkere pakken gestoken staatsraden. Opmerkelijk was dat vice-voorzitter Tjeenk Willink haar wees op de eerste toespraak van Willem van Oranje tot de Raad van State, nu 440 jaar geleden. Die was toen nog rooms-katholiek.
Het was in de Raad van State dat op oudejaarsdag 1564 Willem van Oranje zijn eerste grote rede hield. De Vader des Vaderlands pleitte daarin voor gewetensvrijheid, een belangrijke voorwaarde voor het bestaan van de latere Republiek, memoreerde Tjeenk Willink. „Toen Willem van Oranje in de raad sprak, was hij zelf nog katholiek, maar getrouwd met een protestantse, de lutherse Anna van Saksen. Nu, in 2004, wordt een katholieke prinses in de raad opgenomen, terwijl haar prins van Oranje protestant is.”
Eerder op de middag had de Koningin haar schoondochter verwelkomd in de raad. „Jij hebt Nederland leren kennen - en Nederland ook jou. Je hebt hard gewerkt en een goed gevoel ontwikkeld voor wat er speelt en leeft in het koninkrijk”, prees de Koningin Máxima.
„In de toelichting bij de Toestemmingswet voor jullie huwelijk heeft de regering al aangekondigd dat je zitting zou nemen in de Raad van State. Het moment is nu aangebroken waarop dit zijn beslag krijgt. Het is al een lange traditie dat die mogelijkheid wordt geboden aan de echtgenoot of echtgenote van de toekomstige koning of koningin”, aldus de vorstin.
Prins Bernhard werd 8 juli 1937 binnengeleid. Prins Claus werd op 12 juli 1967 verwelkomd. Willem-Alexander kwam 3 juli 1985. Hij heeft volgens een medewerker altijd veel opgestoken van het bijwonen van de vergaderingen. Vooral toen hij nog volop in opleiding was, kwam hij vaak. De laatste twee jaar is het wat minder.
De 18-jarige Willem-Alexander was bij zijn ”binnengeleiding”, zoals dat officieel heet, flink zenuwachtig. Prinses Máxima had daar woensdag minder last van. Zelfverzekerd sprak zij haar eerste woorden tot de raad. De prinses vindt het een „voorrecht” zitting te mogen nemen in de Raad van State. Ze stelde dat haar plaatsje in de Raad „van belang is voor een goede vervulling van mijn taak als echtgenote van de toekomstige koning en moeder van prinses Catharina-Amalia.” Tjeenk Willink overhandigde haar een exemplaar van de Grondwet.
De bijzondere zitting van de Raad van State waarin prinses Máxima werd opgenomen in het belangrijkste adviesorgaan voor regering en parlement, droeg een sober karakter. De enige versiering van de raadszaal, die vooral opvalt door de enorme ovale tafel met een even grote ovale kroonluchter van zo’n 4000 kilo, was een reusachtig bloemstuk.
Woensdagmiddag is het vaste vergadermoment van de zogeheten ”volle raad”. Zij vergadert dan over de adviezen die zij uitbrengt aan kabinet, parlement en Koningin betreffende wetsvoorstellen, internationale verdragen en algemene maatregelen van bestuur. De Koningin, die formeel voorzitter is van de raad, is slechts zelden op de vergaderingen aanwezig. Als leden van het Koninklijk Huis er zijn, dienen zij zich te onthouden van stemming.