In een rapport dat woensdag is gepresenteerd schrijft HRW dat eerstejaarsdienstplichtigen in het Russische leger nog steeds systematisch worden vernederd, mishandeld en getreiterd door ouderejaarssoldaten. Volgens HRW worden de nieuwe rekruten gedwongen dag in dag uit allerlei klusjes uit te voeren voor de ouderejaars. Zo moeten ze drank voor hen kopen, hun schoenen poetsen en hun bedden opmaken. Daarnaast worden ze vaak gedwongen hun geld in te leveren bij de ouderejaars.

Veel erger zijn de voorbeelden in het rapport van tal van mishandelingen van jonge dienstplichtigen door ouderejaars. Zo gaan dronken ouderejaars zich vaak te buiten aan het slaan van jongeren, soms met stalen pijpen. Er zijn ook gevallen van seksueel misbruik bekend.

Aleksej, een dienstplichtige die deel uitmaakte van de laatste lichting rekruten dit jaar, deserteerde nadat ouderejaars zuur op zijn gezicht hadden gegoten. Ze deden dat omdat hij had geweigerd hun 8000 roebel (225 euro) te betalen. „Terwijl ik sliep, goten ze zuur of zoiets op mijn gezicht. Je ziet wat er gebeurd is”, zei hij, wijzend op de rode wondjes overal in zijn gezicht. Hij zei ’s morgens een briefje op zijn bed te hebben gevonden met de mededeling dat als hij zijn gezicht wilde behouden hij zijn ouders moest bellen om geld te vragen.

Valentina Melnikova, de voorzitter van de Unie van Comités van Soldatenmoeders, zei dat gevallen als die van Aleksej in alle delen van Rusland voorkomen en in alle eenheden, inclusief elite-eenheden als het regiment dat het Kremlin en de president bewaakt. „Iedere soldaat die in militaire dienst gaat, krijgt te maken met dit misbruik, dat kan mishandeling zijn, vernedering, treiterij of afpersing”, zei zij.

Volgens procureur Aleksandr Savenkov van het Russische leger zijn in de eerste helft van dit jaar 25 soldaten omgekomen als gevolg van treiterijen en vonden 12 anderen de dood als gevolg van overmatig gebruik van geweld door officieren. In dezelfde periode zouden 109 dienstplichtigen zelfmoord hebben gepleegd. Van 60 van die soldaten wordt aangenomen dat de zelfmoord het gevolg van langdurige pesterijen was. Experts stellen echter dat het aantal doden veel hoger ligt.

HRW stelt dat de dienstplichtigen die hun eerste jaar overleven, als ouderejaars zelf ook overgaan tot het treiteren van eerstejaarsdienstplichtigen, wat heeft geleid tot een vicieuze cirkel van wraak in het Russische leger. De organisatie stelt ook dat soldaten die geen fatsoenlijk voedsel en geen medische zorg krijgen en die voortdurend worden getreiterd, slecht functioneren in eenheden, wat het functioneren van een leger ondermijnt.

Volgens HRW moet de Russische politiek fel optreden tegen de treiterijen in het leger en moeten bijvoorbeeld ook officieren verantwoordelijk gesteld worden voor misdragingen van hun ondergeschikten. Melnikova zei echter dat het getreiter alleen kan worden beëindigd door de dienstplicht volledig af te schaffen. Zij stelde dat de Russische overheid dan gedwongen is de soldaten te behandelen als werknemers die betaald en verzorgd moeten worden. „Een dienstplichtige heeft geen rechten - geen recht om te bellen of naar huis te schrijven, geen recht op tijdige medische hulp, geen recht op fatsoenlijk voedsel. Hij heeft nergens recht op”, zei zij.

Het Russische ministerie van Defensie verklaarde pas te willen reageren nadat het het rapport van HRW heeft doorgenomen.