PVV en SP uit EP; PvdA veruit de grootste
De PVV en de SP verdwijnen uit het Europees Parlement. Dat blijkt uit de voorlopige uitslag van de verkiezingsdienst van persbureau ANP. De PVV zit er nu nog met 4 zetels, de SP met 2.
De PvdA komt met 6 zetels als grootste partij uit de bus. VVD en CDA volgen met 4 zetels. GroenLinks en Forum voor Democratie krijgen er elk 3, ChristenUnie-SGP en D66 2 en 50PLUS en Partij voor de Dieren 1. Nederland heeft in totaal 26 zetels in het Europees Parlement.
Donderdag bleek uit de exitpoll al dat de PvdA de grootste zou worden, maar de partij ziet het zetelaantal nu zelfs verdubbelen. Dat is goed nieuws voor lijsttrekker Frans Timmermans, de huidige tweede man van de Europese Commissie. Timmermans heeft zijn ambitie om die plek te verruilen voor het voorzitterschap niet onder stoelen of banken gestoken.
De PVV hoopte met populaire bondgenoten als de Italiaanse vicepremier Matteo Salvini na de verkiezingen in Brussel meer gewicht in de schaal te kunnen leggen. Maar de partij van Geert Wilders, tot dusver juist een van de steunpilaren van deze politieke familie, verdwijnt uit het Europees Parlement.
Troost
Schrale troost voor de PVV is dat het vertrek wellicht niet definitief is. Als de Britse parlementariërs het EP bij de brexit verlaten, krijgt Nederland er namelijk drie zetels bij. Met de voorlopige uitslag zou de PVV dan alsnog een zetel krijgen; daarnaast profiteren VVD en FVD van de extra zetels.
PVV-leider Geert Wilders spreekt op Twitter van een „teleurstellend resultaat”, maar blijft optimistisch: „Ook de PVV zal terugkomen. We hebben de beste ideeën.”
De verkiezingsnederlaag van de SP is „een harde dreun”, zegt politiek leider Lilian Marijnissen. „We hebben niet de juiste snaar geraakt om mensen te overtuigen voor ons te kiezen.” De partij ruimt na twintig jaar in het Europees Parlement het veld. De tegenvallende uitslag is de vierde gevoelige verkiezingsnederlaag op rij.
De persoonlijke aanval op Timmermans, in een omstreden campagnespotje dat het tij moest keren, lijkt eerder averechts te hebben gewerkt. De actie was een „miskleun”, vindt Dennis de Jong, afzwaaiend leider van de Europese SP-fractie. „Je moet mensen een wenkend perspectief bieden; dit filmpje heeft ertoe geleid dat onze kiezers thuisbleven.”
50PLUS, dat in 2014 lang hoop koesterde, maar die uiteindelijk zag vervliegen, haalt dit keer nipt wel een zetel. Lijsttrekker Toine Manders blijkt met name populair in Noord-Brabant en Limburg, waar hij vandaan komt en druk campagne voerde.
Marianne Thieme zegt „ongelooflijk trots” te zijn op het optreden van haar Partij voor de Dieren. De uitslag (1 zetel) is een opluchting, omdat de exitpoll donderdagavond aangaf dat de partij mogelijk niet de kiesdrempel zou halen.
Dat de bekende en populaire Frans Timmermans voor de PvdA lijsttrekker was, heeft GroenLinks „enorm geschaad”, stelde maandagmorgen GL-campagneleider Diederik ten Cate. „Als Eurocommissaris had hij voor veel Nederlanders al het aureool van ”onze man in Brussel”. Het voordeel van die positie werd nog versterkt doordat hij bovendien in de EU de ‘baas’ kon worden. Veel kiezers dachten waarschijnlijk: dan krijgt Nederland dus meer te vertellen in Europa.”