Rokers in elf Amerikaanse staten eisen van Philip Morris, R.J. Reynolds en Brown & Williamson, de grootste drie fabrikanten, miljarden dollars schadevergoeding omdat zij de consumenten een rad voor ogen zouden hebben gedraaid. „Zij laten mensen geloven dat ze de gezondheidsrisico’s verminderen terwijl dat niet waar is, zei advocaat Stephen Sheller, die de zaak vier jaar heeft voorbereid.

Sheller zei bemoedigd te zijn door de uitspraak van een rechter in Oregon die Philip Morris veroordeelde tot betaling van 150 miljoen dollar schadevergoeding aan de nabestaanden van een vrouw die aan longkanker is overleden.

De tabaksindustrie noemde de aanklacht ongegrond. Volgens haar worden termen als ”full flavor”, ”light” en ”ultralight” gebruikt om smaakverschillen en verlaagd teer- en nicotinegehalte aan te duiden. „Niemand heeft deze sigaretten ooit als gezond aangeprezen”, zei William Ohlemeyer van Philip Morris.

Onderzoek heeft uitgewezen dat het aantal gevallen van longkanker onder rokers alleen maar is gestegen, terwijl er steeds meer mensen lightsigaretten zijn gaan roken en de lightmerken in de VS inmiddels het merendeel van de markt uitmaken. Het Amerikaanse kankerinstituut zei dat sigaretten met een laag teergehalte op testmachines van de overheid minder nicotine afgeven dan bij gebruik door mensen. Dat komt doordat nicotineverslaafden harder trekken en dieper inhaleren om aan hun dosis te komen. Volgens de onderzoekers waren de sigaretten ook speciaal ontworpen om op de testmachines goed te scoren: ventilatiegaatjes bijvoorbeeld werken bij een machinetest mee om het nicotinegehalte te verlagen, maar rokers bedekken de gaatjes grotendeels met hun vingers en lippen. „Eigenlijk zou er op de pakjes moeten staan: Men moet deze sigaretten op een speciale manier gebruiken om het gunstige lighteffect te bereiken”, zei een van de advocaten die de zaak aanhangig maakten.