De onderscheiding kan worden ingetrokken als de drager ervan onherroepelijk is veroordeeld tot een gevangenisstraf van ten minste een jaar. Ook bij een oneervol ontslag uit een openbaar ambt of beroep kan een drager de onderscheiding kwijtraken.

De Militaire Willemsorde is de hoogste en oudste onderscheiding van Nederland. De onderscheiding is voor mensen die zich „in de strijd door het bedrijven van uitstekende daden en moed, beleid en trouw, hebben onderscheiden”, zo staat in de wet.

Het ereteken bestaat al meer dan tweehonderd jaar. Het is in 1815 in het leven geroepen door koning Willem I. Er zijn nog vier Ridders Militaire Willemsorde in leven. Het gaat om de Engelsman Ken Mayhew die in april 1946 de onderscheiding kreeg, Marco Kroon (2009) Gijs Tuinman (2014) en Roy de Ruiter (2018). Kroon, Tuinman en De Ruiter kregen de onderscheiding voor hun optreden in Afghanistan.

Verder ging de orde de laatste jaren twee keer naar een militaire eenheid. In 2016 kreeg het Korps Commandotroepen de hoogste onderscheiding en in 2006 de 1e Zelfstandige Poolse Parachutistenbrigade voor hun inzet tijdens de Slag om Arnhem in 1944.

Elk legerdeel heeft een commissie dapperheidsonderscheidingen. Als overwogen wordt om de allerhoogste onderscheiding toe te kennen, komt het dossier bij de minister van Defensie terecht. Die vraagt daarvoor advies aan het Kapittel der Militaire Willemsorde.

Het kapittel, een club van hoge oud-militairen, beoordeelt de heldendaad. Ook onderzoekt het kapittel of er volgens de regels is gewerkt. Uiteindelijk wordt de onderscheiding in een Koninklijk Besluit vastgelegd. Deze procedure duurt jaren.