Dat blijkt woensdag uit een uitspraak van de Raad van State, de hoogste gerechtelijke instantie op dit terrein.

De uitspraak heeft betrekking op twee Afghaanse vrouwen en een Somalische vrouw. Zij willen een verblijfsvergunning hebben en beroepen zich op hun westerse levensstijl. Dan gaat het om zaken als vrijelijk communiceren met mannen, het dragen van een korte rok, make-up en het ontbreken van een hoofddoek.

In maart dit jaar stelde een 21-jarige Afghaanse vrouw dat ze zich de afgelopen jaren in Nederland ontwikkelde tot zelfstandige vrouw, die bijvoorbeeld zelf bepaalt met welke man ze een relatie aangaat. Ook raakte ze geïnteresseerd in het christendom. In Afghanistan zullen ze haar waarschijnlijk als afvallige bestempelen en moet ze geweld vrezen, betoogde haar advocate. „Gewapende bendes kunnen verwesterde vrouwen aanvallen en verkrachten.”

Positie vrouwen

De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid moet in drie zaken opnieuw beoordelen of de vrouwen aan de voorwaarden voor asiel voldoen, oordeelde de Raad van State woensdagmorgen.

Vreemdelingen kunnen asiel krijgen als zij door hun godsdienstige of politieke overtuiging in hun land van herkomst gevaar lopen. De Raad van State vindt een westerse levensstijl niet zonder meer zo’n overtuiging. De positie van vrouwen is in andere landen niet dezelfde als in Nederland, maar dat gegeven alleen is niet voldoende voor een asielvergunning. „Het asielrecht is niet bedoeld om die verschillen tussen verschillende landen op te lossen,” aldus de Raad van State woensdag.

De zaak kan anders komen te liggen als een vreemdeling aannemelijk maakt dat haar westerse levensstijl een uiting is van een godsdienstige of politieke overtuiging. Een voorbeeld hiervan is een vrouw die zich heeft afgewend van haar godsdienst en zich daarom westers gedraagt. In dat geval kan de veranderde godsdienstige overtuiging van de vreemdeling reden zijn voor vervolging in het land van herkomst en recht geven op asiel in Nederland.

Lopen

Ook kan recht op asiel in Nederland bestaan, als de vreemdeling zich in het land van herkomst niet meer helemaal kan aanpassen door uiterst moeilijk te veranderen of te verbergen gedragskenmerken. Dan gaat het bijvoorbeeld over het feit dat de vrouw gewend is geraakt om mannen recht aan te kijken of aan een manier van lopen door de vrouw.

In het land van herkomst zouden zulke gedragskenmerken de indruk kunnen wekken dat de vreemdeling van geloof is veranderd, met mogelijk groot gevaar voor de vreemdeling. De staatssecretaris moet beoordelen of de vreemdeling zich echt niet kan aanpassen.

Doorbraak

VluchtelingenWerk Nederland is blij met de uitspraak. „Dit is een belangrijke doorbraak voor vrouwen die vanwege hun verwestering groot gevaar lopen slachtoffer te worden van (seksueel) geweld, mishandeling of eremoorden”, aldus adjunct-directeur Jasper Kuipers. Volgens de organisatie is het terugsturen van verwesterde vrouwen in strijd met het Vluchtelingenverdrag en het Europees recht. Staatssecretaris Harbers van Justitie en Veiligheid zou nu specifiek beleid voor verwesterde vrouwen moeten ontwikkelen om in de asielprocedure te kunnen toetsen of vrouwen aan de geldende criteria voldoen, oordeelt VluchtelingenWerk.