Veel mensen op het kerkelijk erf klagen erover dat zij zo weinig van God merken en horen. Er wordt ook nogal eens gezegd dat er zo weinig gehoord wordt van het werk van Gods genade.

De bedoeling van ds. Korving, christelijk gereformeerd predikant te Urk, is duidelijk te maken dat de Heere wel degelijk van Zich laat horen. Hij wil, bij wijze van spreken, het net aan de andere zijde uitwerpen en begint daarom daar waar alle genadewerk begint, namelijk aan de zijde van de Drie-enige God. De Heere spreekt en werkt in de weg van Zijn genadeverbond. Zo daalt Hij af tot zondige mensenkinderen die Hij roept tot bekering en geloof.

Verbond

Vanuit de Schrift wordt de ernst van de zondeval en de zonde getekend. De mens is geen slachtoffer van de zondeval maar heeft deze moed- en vrijwillig veroorzaakt. Het verbond staat centraal als het gaat om de Schepper Die op deze wijze met Zijn schepsel de relatie aangaat, zowel voor de val door middel van het werkverbond als na de val via het genadeverbond.

De schrijver geeft –en ik acht dit ook zelf van groot belang– de eenheid van het Oude en het Nieuwe Testament duidelijk aan. Het gaat in beide om hetzelfde verbond, dat zijn voortgang heeft door alle geslachten en zich in het Nieuwe Testament verbreedt: nu is het niet langer alleen voor de Jood maar doet ook zijn kracht onder het heidendom.

Deze eenheid geldt dan ook de beide sacramenten. Daarin ziet de schrijver dezelfde doorgaande lijn. De bediening van de heilige doop komt in de plaats van de besnijdenis, en het heilig avondmaal in plaats van het Pascha. Dit wordt goed onderbouwd uit de Schrift aangegeven. Tevens wordt de eventuele argumentatie voor de herdoop weerlegd. De baptist neemt als uitgangspunt zijn belijdenis en geloof, terwijl het genadeverbond uitgaat van het eenzijdige en vrijmachtige werk Gods. Het is de Heere Die de Eerste is en oproept tot bekering en geloof.

Op een Bijbelse en evenwichtige wijze wordt duidelijk gemaakt dat het genadeverbond zijn wezenlijke betekenis alleen voor de uitverkorenen heeft, maar de oproep tot bekering en geloof komt tot elke hoorder. Deze roepstem hebben wij ernstig te nemen. De schrijver verwijst ons onder meer naar de Dordtse Leerregels, het derde en vierde hoofdstuk, paragraaf 8, 9 en 10.

De sacramenten krijgen ook voldoende aandacht. Zowel het onderschatten als het overschatten van de heilige doop komt aan de orde. Wat het heilig avondmaal betreft wordt oppervlakkigheid zowel bij het aangaan als bij het afblijven door de schrijver afgewezen.

Kernzaken

Wat de drie stukken van de Heidelbergse Catechismus aangaat –ellende, verlossing en dankbaarheid– wordt in dit boek terecht duidelijk gemaakt dat het hier gaat om een levenslange oefe- ning, waarbij deze drie kernzaken gedurig vernieuwd en verdiept worden.

Ik heb mijn twijfels bij de uitleg over de aanspraak ”Onze Vader”. Het ”onze” zou dan een verwijzing zijn naar Jezus samen met Zijn discipelen. Volgens de schrijver is het alleen vanwege de bijzondere verhouding waarin de Heere Jezus Zelf tot God staat, dat ook Zijn discipelen deze respectvolle vertrouwelijkheid mogen gebruiken. De Heidelbergse Catechismus geeft echter duidelijk aan in zondag 13 (vraag en antwoord 33) dat er een wezenlijk verschil is tussen het Kindschap van de Zoon en het kindschap van de gelovige. Dat wordt ook zichtbaar in zondag 46 (vraag en antwoord 120).

Vertaling

Persoonlijk vind ik het jammer dat de teksten in de Herziene Statenvertaling worden weergegeven. Misschien voelt de schrijver zelf ook wel het verschil aan als hij op bladzijde 98 naast de Herziene Statenvertaling –„ik heb het aangedurfd…”– ook de oorspronkelijke Statenvertaling zet, waar Abraham zegt: „Ik heb mij onderwonden…” Aandurven duidt meer op prestatievermogen in de mens. De Statenvertaling geeft de geschonken vrijmoedigheid weer door Geest en Woord, die vergezeld is met de vrucht van diepe ootmoed. Een zeer belangrijk, wezenlijk verschil.

Het boek is in eigentijdse taal geschreven en geeft een goede uitleg en onderwijs rond de prediking van het Woord en de bediening van de sacramenten.

Boekgegevens

Taal en teken. Over Gods verbond als relatie en communicatie, ds. H. Korving; uitg. Brevier, Kampen, 2018; ISBN 978 94 924 3321 3; 143 blz.; € 14,90.