Politiek is bij tijden bar ingewikkeld. Zeker als er referenda aan te pas komen. Hoe complex een vraagstuk dan kan worden, merkte deze week de Senaat, toen hij zich intern beraadde op een lastige kwestie.

Kort gezegd ging het om het volgende. Maakt de Eerste Kamer haast met het wetsvoorstel dat het raadgevend referendum afschaft, dan is de consequentie dat er geen volksraadgeving meer kan komen over de donorwet van D66-Kamerlid Dijkstra.

Cruciaal daarbij is de datum van 14 juni. Dat is de laatste dag waarop tegenstanders van de donorwet 300.000 handtekeningen kunnen inleveren en ook hopen in te leveren; handtekeningen die het kabinet verplichten om over deze wet een referendum te organiseren. Zou de Eerste Kamer voor 14 juni instemmen met het afschaffen van referenda, dan voorkomt hij daarmee automatisch een referendum over de donorwet.

De grote vraag was of de Senaat deze gang van zaken wílde. Voor de hand ligt dat in elk geval D66 de referendumwet het liefst snel de das om zou doen. Die partij wil immers niet het risico lopen dat de triomf van Dijkstra, haar initiatiefwet over orgaandonatie, die in beide Kamers met één stem meerderheid werd aanvaard, alsnog sneuvelt.

Spiegelbeeldig zou het voor overtuigde tegenstanders van de donorwet, zoals CU en SGP, handig kunnen zijn om de behandeling van de intrekkingswet voor het referendum zo lang mogelijk te rekken, zodat de kiezer straks via een stembusgang de donorwet alsnog naar de prullenbak kan verwijzen.

En dan zijn er nog de partijen die in de Eerste Kamer over Dijkstra’s wet zwaar verdeeld hebben gestemd: VVD, CDA, PvdA en 50PLUS. Zou het ook voor die fracties niet opportuun zijn om kalmpjes aan te doen, zodat kiezers dan straks zelf kunnen bepalen of de donorwet er nu echt komt of niet?

Hoe dit alles ook zij, uiteindelijk besloot de Senaat, na ampel beraad, het afschaffen van de referendumwet er niet doorheen te jassen, maar er ruim de tijd voor te nemen, zodat het referendum over de donorwet er in principe kan komen.

In dat beraad legde het argument van SGP-senator Schalk veel gewicht in de schaal, namelijk dat het aanzien van de Eerste Kamer beslist schade zou oplopen als deze een referendum over de donorwet bewust de pas af zou snijden.

Maar, zegt iemand misschien, de SGP is toch tegen referenda? Waarom zich dan niet ingezet voor een snelle afschaffing van alle referenda, inclusief die over de donorwet?

Dat had gekund, ja. Maar politiek bestaat vaak uit het kiezen tussen twee kwaden. En in dit geval valt er zeker iets voor te zeggen om het voorkomen van schade aan “de politiek in het algemeen” prioriteit te geven.

Eind vorig jaar deed oud-politicus ir. M. Houtman op een SGP-bijeenkomst een betekenisvolle uitspraak. Hij wees erop dat zich in de politiek regelmatig lastige situaties voordoen, waarbij het antwoord zich voor een christenpoliticus niet zomaar en rechtstreeks laat afleiden uit de Bijbel of uit de eigen principes. „In Gods Woord is een grote plaats ingeruimd voor wijsheid”, aldus Houtman. „Dát heb je in sommige gevallen vooral nodig.”

Waarvan akte.