Honderden molens door het hele land openen zaterdag en zondag de deuren voor het publiek in verband met de 46ste Nationale Molendag. Al die belangstelling heeft ook een minder mooie kant: molenaars hebben last van al te nieuwsgierige bezoekers die met drones hun privacy schenden. „Hebt u een achtertuin?”, vraagt directeur-bestuurder Cees van der Vlist van Stichting Werelderfgoed Kinderdijk. „Als u daar zit te eten en er hangt opeens een drone boven uw hoofd, zou u dat leuk vinden? Nou ja, onze molenaars dus ook niet. En dat gebeurt niet één keer per jaar, maar regelmatig.”

De overlast van de radiografisch bestuurde vliegende toestellen, meestal uitgerust met een camera, begon enkele jaren terug. Steeds meer drone-eigenaars kwamen op het idee hun vliegende camera in te zetten om vanuit de lucht een kijkje te nemen bij de wereldberoemde molens van Kinderdijk. Het levert prachtige beelden op, leert een zoektocht via YouTube. Sterker nog, wie de website van de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk opent, krijgt óók met drones gefilmde beelden voorgeschoteld. Maar die zijn vastgelegd door een professionele fotograaf, legt Van der Vlist uit. „Toen hebben we vooraf de molenaars ingeseind. Net als wanneer er bijvoorbeeld kranten en tv-ploegen toestemming vragen om met drones plaatjes en videobeelden te schieten.”

Maar toeristen en andere voorbijgangers met drones sturen hun toestelletje zonder toestemming de lucht in. De aandacht van dronevliegers gaat vooral naar de eerste vijf molens uit, bij de ingang van het terrein. „Vliegers weten vaak niet dat de molens gewoon bewoond zijn”, nuanceert Van der Vlist. „Maar de molenaarsgezinnen ervaren het als een stevige inbreuk op hun privacy als zo’n drone voor het keukenraam hangt.” De meeste dronepiloten reageren overigens begripvol als een molenaar ze aanspreekt, schrijft de stichting op haar website.

Verbod

In 2016 zijn de molenaars gaan bijhouden hoe vaak ze drones zagen. De teller staat inmiddels ver boven de 200. Maar volgens de stichting zijn lang niet alle vluchten geregistreerd.

Al een tijdje proberen de molenaars er bij de gemeente Molenwaard een droneverbod boven het gebied door te krijgen. De gemeente is ze graag ter wille, maar kan niets voor ze doen. Dronevluchten boven Natura 2000-gebieden zoals Kinderdijk zijn eigenlijk verboden, maar als de dronevlieger niet aantoonbaar de rust van de flora en fauna verstoort, kan hij gewoon zijn gang gaan. Van der Vlist: „De burgemeester probeert nu Den Haag te bewegen tot strengere regelgeving.”

De gemeente Molenwaard bevestigt dit laatste desgevraagd. „Het gaat om een bijna structurele inbreuk op de privacy,” reageert bestuursadviseur Marien Jongkind. „Een verbod is te kort door de bocht, maar we proberen de overlast te beperken. Dat is moeilijk: het gaat om een nieuw fenomeen, dit kunnen we niet als gemeente zelf afhandelen. Eind mei gaan we hierover een verkennend gesprek voeren op de ministeries.”

Geen overlast

Professioneel fotograaf Cees van der Wal volgt de kwestie met argusogen. De inwoner van Kinderdijk filmt al jaren met drones, om mooie beelden te kunnen schieten voor opdrachtgevers. „Laat ik vooropstellen dat ik de overlast begrijp”, benadrukt Van der Wal. „Zelf ben ik ook eens met een drone gefilmd en ik vond het behoorlijk confronterend. Bovendien heb ik zelf jaren als molenmaker gewerkt voor de stichting. Maar als personen volgens de regels vliegen, hebben molenaars er weinig tot geen last van.”

Een particuliere vlieger mag zijn drone tot maximaal 120 meter hoogte laten vliegen en altijd binnen zijn eigen blikveld. Van der Wal: „Dan kun je dus niet dicht bij een molen komen. Daarbij heeft een drone standaard een groothoeklens waarmee je overzichtsbeelden maakt. Daarmee kun je niet gericht mensen bespioneren. Mensen die met een telelens foto’s schieten, zien veel verder.”

Het stoort hem dat hij op de lijst van waargenomen dronevliegers staat, die de molenaars vorig jaar aan de gemeenteraad van Molenwaard hebben overhandigd. De actie droeg eraan bij dat de gemeente zich nu inspant voor een aanpak van de overlast. Van der Wal: „Ik heb uitgerekend dat ik op 600 meter afstand van de melder vloog. Ik geloof niet dat hij daar last van kan hebben gehad.”

Ook meerdere andere meldingen betreffen dronevluchten die volgens hem niet als hinderlijk kunnen worden beschouwd. „En zo wel, dan moet een buitengewoon opsporingsambtenaar of politieagent overtreders op heterdaad betrappen. Dat is onbegonnen werk. Zolang het ministerie geen no-fly zone instelt boven Kinderdijk heeft de gemeente geen been om op te staan, hoe vervelend de molenbewoners dit ook zullen vinden.”