Symposium Westerkerk: Hemel en aarde horen bij elkaar
Volgens de Bijbel is de hemel de plek van waaruit God contact maakt met de aarde. Daarom mogen mensen zich de hemel niet voorstellen als een ruimte die van de aarde is afgescheiden. „Hemel en aarde horen bij elkaar. Er is geen hemel zonder aarde, en geen aarde zonder hemel.”
Dat betoogde prof. dr. Jan Muis zaterdagmiddag tijdens een symposium in de Westerkerk te Amsterdam ter gelegenheid van het komend emeritaat van ds. Fokkelien Oosterwijk als predikant van de Westerkerk. Thema van de bijeenkomst was ”Lieve hemel”.
De predikante stelde zaterdag dat het geloof in de hemel 45 jaar geleden, toen zij predikant werd, al behoorlijk op zijn retour was. „Het ging immers om het leven hier en nu, de inzet voor vrede en gerechtigheid in deze wereld.” Toch komt ze de hemel vaak tegen in het pastoraat, met name bij mensen in hun laatste levensfase.
Volgens ds. Oosterwijk is de eeuwigheid er nu al en blijft die bestaan na de dood. „Paulus noemt het leven in de hemel onvoorstelbaar, wat haaks staat op al te huiselijke en hemelse tafereeltjes, waar alles fijn is, maar waarbij God niet noodzakelijk is.”
Prof. Muis, emeritus-hoogleraar dogmatiek aan de Protestantse Theologische Universiteit (PThU), stelde dat voor veel mensen buiten de kerk de hemel helemaal geen probleem is. „Natuurlijk is er leven na de dood en dat leven verschilt nauwelijks van ons leven hier op aarde: vader zit boven lekker te kaarten en een biertje te drinken en kijkt toe hoe wij hierbeneden in de weer zijn. Binnen de kerk hoor je zoiets niet gauw. Menig christen leeft en sterft zonder uitzicht op de hemel. Anderen verwachten wel iets, maar weten niet wat. Ik laat me verrassen, zeggen zij.”
Prof. Frits de Lange, oud-collega van prof. Muis, stelde recent in een boek dat er maar één wereld is, de planeet aarde. Prof. Muis: „Als zichtbare materie de enige werkelijkheid is, dan moet je niet alleen de hemel laten vallen, maar ook God, Die deze werkelijkheid geschapen heeft. Dat God onze Schepper is, is een geloofsbelijdenis en geen veronderselling in de natuurkunde.”
Volgens het christelijke geloof is de hemel geen illusie. Prof. Muis: „Ook na mijn dood blijft God, de Vader van Jezus Christus, onze Vader en mijn Vader. Na je dood bij God en bij Jezus zijn, dat is in de hemel zijn. De hemel is niet het einddoel van God. In de hemel wachten de gestorvenen op de nieuwe hemel en de nieuwe aarde.”
De Tilburgse cultuurtheoloog Frank Bosman ziet veel voorstellingen over de hemel opduiken in videoclips en films. „De hemel lijkt een plek waar het altijd groot feest is, maar is ook een plek vol verveling.”
Musicoloog Max van Egmond liet zien hoezeer in de cantates van Johann Sebastian Bach de hemel het troostvolle einde vormt van een aards leven vol rampspoed. Jos van der Kooy, cantor-organist van de Westerkerk, benadrukte de dichterlijke verbeelding van de hemel. Maar vooral door te zingen leggen wij hiermee contact, zo refereerde hij naar het boek van prof. dr. Herman Paul, ”De slag om het hart”.