Deze week kwam het Aziatische land in het nieuws met een nieuwe schuiver: de onlineverkoop van Bijbels werd opeens onmogelijk gemaakt en de communistische regering wil een eigen vertaling en „interpretatie” gaan verzorgen.

„Een soort communistische Bijbel dus”, zegt een betrokkene. „Het zijn verontrustende berichten.”

Grote internetboekhandels hadden opeens geen Bijbels meer te koop. Ook gratis downloaden lukt niet meer. Papieren Bijbels zijn er in de winkels wel. „Nog wel. Ze waren altijd overal te verkrijgen. De door de overheid erkende Drie-Zelfkerk en de meeste huisgemeenten gebruiken dezelfde betrouwbare vertaling. Die moet blijkbaar vervangen worden. We zijn benieuwd wat er in de Drie-Zelfkerk gaat gebeuren en welke ruimte daar blijft voor Bijbelgetrouwe voorgangers. De situatie is nu van plaats tot plaats erg verschillend.”

Daarbij wordt het opmerkelijk genoemd dat de Koran en andere religieuze boeken nog wel te koop zijn.

In China is Amity Printing de enige drukkerij die Bijbels mag drukken. Dat gebeurt in grote aantallen. In 2014 rolden er 14 miljoen van de band: 70 per minuut.

Filmploeg

Chinaorganisaties gaan behoedzaam te werk. „We wikten en wogen onze woorden altijd al, maar moeten de voorlichting over onze projecten nog voorzichtiger aanpakken. Niet alles vermelden we op onze website en in ons blad. We willen het werk niet in gevaar brengen. Toch is het voor de steun door de achterban belangrijk dat die weet wat er speelt. Tijdens voorlichtingsbijeenkomsten kun je wat meer zeggen. Dan merken we dat veel mensen in Nederland nog niet goed beseffen dat het voor christenen in China weer steeds moeilijker wordt.”

De huisgemeenten worden voorzichtiger, zegt de voorzitter van een van de organisaties. „Ze veranderen hun plaats van samenkomst vaker. Het kan zomaar opeens gebeuren dat een filmploeg van de overheid binnenvalt en vastlegt wie er aanwezig zijn en wat er gebeurt. Dat is echt anders dan een paar jaar geleden.”

De gemeenten willen daarom ook niet dat buitenlanders hun diensten bijwonen. „De christenen voelen hoe de spanning toeneemt. Ervaren voorgangers hebben ons gevraagd nu even niet op bezoek te komen.”

Economie

De organisaties overleggen ook onderling over de veranderende omstandigheden. „Het stilleggen van de Bijbelverkoop via internet is wel een heel drastische maatregel, waar we allemaal van opkeken. Dat kinderen onder de achttien jaar geen religieus onderwijs mogen ontvangen, was altijd al zo, maar er wordt momenteel weer meer de hand aan gehouden.”

China is altijd wars geweest van westerse invloeden. „Bij de huidige president heeft dat prioriteit”, zegt een Chinadeskundige. „Hij trekt steeds meer macht naar zich toe én hij wil steeds meer controle uitoefenen. Waarschijnlijk wil hij niet zozeer religie tegengaan, maar in het algemeen de invloed van niet-regeringsorganisaties indammen.”

Daarmee wil hij voorkomen dat er onrust ontstaat als het met de conjunctuur minder zou gaan. „Veel bedrijven zijn niet rendabel en daarom wordt er gespeculeerd dat de Chinese economie een harde landing zou kunnen maken. Xi wil dan geen oproer onder de bevolking. Daarom perkt hij de invloed van organisaties in, en als iets zich organiseert, dan is het wel religie.”

Visa

De inkomsten van het toerisme wil het Aziatische rijk niet missen. „Anderzijds wordt het reizigers niet gemakkelijk gemaakt”, aldus de Chinadeskundige. „Het aantal documenten dat je bij een visumaanvraag moet inleveren, lijkt met het jaar groter te worden. Bij mijn recente reis moest ik de jaaropgave van mijn werkgever toevoegen, en een kennis kreeg te horen dat ze met een bankafschrift moest aantonen minstens 3000 euro achter de hand te hebben. Het nut van zulke eisen is onduidelijk, maar je voldoet er maar aan, want anders krijg je geen visum. Het is een Chinese manier om je te laten merken dat je als westerling eigenlijk niet gewenst bent.”