Spruitjes en witlof: bij ons thuis staan ze niet hoog op het lijstje favoriete groenten. Zuurkool en broccoli evenmin. Over andere soorten wordt verschillend gedacht. Rhodé (9) vindt spinazie bijvoorbeeld lekker, Thomas (7) niet.

Vreemd is dat laatste niet: bijna alle soorten groente staan bij hem in het niet-lekkerlijstje. Rauwkost krijgt het voordeel van de twijfel. Eigenlijk zijn alleen de bekende vier p’s echt lekker: patat, poffertjes, pannenkoeken en pizza. En, oké, pasta gaat er ook wel in. Die valt bij beiden in de smaak. Dat er gewokte groenten, waaronder broccoli, in zitten deert hen niet. De vorm doet er kennelijk ook toe.

Groente eten levert bij ons regelmatig strijd op. Soms zijn maatregelen onvermijdelijk, vinden we: zwijgen tot je bord leeg is, of de timer aan. Twee stelregels gelden altijd: je eet wat de pot schaft en het bord moet leeg.

Dat wij niet het enige gezin zijn waar groente eten weleens tot problemen leidt, blijkt na een oproepje via Facebook. „Onze jongens vinden groenten maar zozo. Een paar soorten vinden ze lekker, maar over het algemeen eten ze liever pasta”, reageert Remco.

Anderen hebben geen klagen. Wim: „Mijn kinderen vinden na patat de gewone Hollandse prak het allerlekkerst. Niks geen pasta’s of rijstschotels. Gewoon piepers, groente, jus en een stuk vlees.”

Soms is de kindersmaak onnavolgbaar, zo blijkt. Dirkje: „De ene keer zijn wortels verrukkelijk, de andere keer vies.” Arjan: „De groenekoolstamppot was heerlijk, tot we vertelden dat die groene kool bestond uit heel kleine, groene kooltjes, ook wel spruitjes genoemd. Toen was het eten ineens vies.”

Te weinig

Uit cijfers blijkt dat kinderen vanaf hun vierde jaar te weinig groente eten, zegt expert voeding en gezondheid Astrid Postma van het Voedingscentrum. „Dat geldt ook voor volwassenen. We moeten ”Vier uur: cup-a-soup” inwisselen voor ”Vier uur: worteltjes of komkommer”.”

Dat kinderen moeite hebben met groente valt te begrijpen, aldus Postma. „In groente zit weinig suiker en vet. Dat proeven kinderen. Ze hebben juist een voorkeur voor zoetigheid en vet. Daar komt bij dat ze weten dat er tal van alternatieven bestaan voor groente.”

Postma adviseert ouders de regie in handen te houden over wat en wanneer er gegeten wordt. „Ik zou aan het kind zelf overlaten hoeveel groente het eet. Stopt het met eten na één sperzieboon, prima. Maar beperk eten dan wel tot eetmomenten en geef kinderen niet allerlei tussendoortjes, want dan heeft het geen trek meer bij de volgende maaltijd.”

Is fruit een goed alternatief voor groente? Nee, zegt Postma. „In fruit zitten heel andere stoffen en vitamines. Rauwkost is wel een alternatief, hoewel het voor de opname van vitamines door het lichaam beter is als groenten gekookt zijn.”

Positieve houding

Voor Corné Legemaat –verslavingshulpverlener en als therapeut actief bij Outback Explorers– en zijn vrouw Karin is gezond eten erg belangrijk. In huize Legemaat wordt geen grote strijd gevoerd over het eten van groente. „Wel merkten we dat onze eigen houding heel belangrijk was: we bleven positief praten over groente. En dat pikten onze kinderen best goed op. Ook mogen ze, nu ze wat ouder zijn, meebeslissen over wat we eten. Maar groenten horen er wel bij.”

Legemaat pleit voor een positieve en belonende houding als ouders. „Kinderen moeten gehoorzamen, maar niet voordat ouders goed naar hen hebben geluisterd. Zo zou je groenten die ze echt niet lusten en die flinke strijd opleveren, een poosje kunnen vermijden. Na een tijdje kun je ze weer op tafel zetten in een andere vorm. Bloemkool met zelfgemaakte satésaus is bij ons inmiddels een favoriet, terwijl de kinderen voorheen bij de geur al wegrenden.”

Groente eten die je niet zo lekker vindt; zelfs kinderen zien er het belang van in. „Soms is het jammer dat we ons bord moeten leegeten”, aldus de 9-jarige Rhodé. „Maar je hebt dan in elk geval geen honger als je naar bed gaat.”

Tien tips

• Geef als ouder het goede voorbeeld. Laat zien dat je gezond en afwisselend eet. Mopper zelf uiteraard niet over groenten, maar laat dankbaarheid zien voor wat God elke dag geeft.

• Begin vroeg met groente. In de leeftijd tussen de zes maanden en de twee jaar staan kinderen erg open voor nieuwe smaken, aldus voedingsexpert Postma. „Hoe meer smaken ze dan leren waarderen, hoe meer ze er waarderen als ze ouder worden.”

• Heb geduld. Kinderen moeten wennen aan een nieuwe smaak. Je vond zelf je eerste bakje koffie of eerste olijf toch ook niet meteen lekker?

• Maak duidelijke afspraken. Bijvoorbeeld: je moet even proeven, of: we mopperen niet op het eten.

• Een extra schep beloven als de kinderen blijven zeuren dat ze het niet lekker vinden is heel effectief, aldus Lisette via Facebook.

• Geef niet te snel toe als een kind iets niet lust.

• Wees creatief met groenten. Een andere vorm of combinatie kan weleens goed in de smaak vallen. Rodekool bijvoorbeeld hoef je niet te koken, rauw serveren kan ook, aldus Postma.

• Maak een smoothie van groenten. Herbert via Facebook: „Als ons zoontje (3) ziek is wil hij niets eten, maar lust hij wel groentesmoothie.”

• Laat de kinderen helpen met eten bereiden. Betrek hen op een positieve manier bij groenten.

• Beloon een leeg bord niet met een snoepje of een toetje. Dan bevestig je dat groenten minder lekker zijn, aldus Postma.