Getalsmatig is de oppositie onder Rutte III veel krachtiger dan die onder Rutte II. Tijdens de behandeling van de justitiebegroting, woensdag en donderdag, was dat echter nauwelijks te merken. Grapperhaus, minister voor Rechtsbescherming Dekker en staatssecretaris Harbers van Asiel hadden het minder zwaar te verduren dan hun voorgangers Opstelten, Teeven en Van der Steur.

Een belangrijke verklaring is dat de voormalige oppositiepartijen CDA, D66 en ChristenUnie die Opstelten vaak het vuur aan de schenen legden nu deel uitmaken van de coalitie. Door hun toedoen zorgden thema’s zoals de gesubsidieerde rechtsbijstand, het kinderpardon en het migratiebeleid onder het vorige kabinet vaak voor enorme strubbelingen. Woensdag en donderdag schaarden ze zich achter het regeerakkoord en hielden ze zich gedeisd.

Dekker werd zodoende tamelijk met rust gelaten toen hij verklaarde het stelsel voor rechtshulp aan on- en minvermogenden kostenneutraal te willen hervormen. De door het vorige kabinet ingestelde adviescommissie Van der Meer becijferde dat de sector er 127 miljoen bij moet krijgen, maar D66 en CU hebben daar even geen boodschap aan. Zij slikken ook dat Harbers niets veranderd aan de strenge criteria van het kinderpardon en dat uitzettingen naar Afghanistan voorlopig niet worden opgeschort. Harbers toonde zich donderdag hooguit bereid het uitbrengen van een ambtsbericht, waarin de veiligheidssituatie in het land wordt beoordeeld, met enkele maanden te vervroegen naar mei volgend jaar.

Grapperhaus werd van de drie het meest stevig aan de tand gevoeld door de oppositie. De meest heikele kwestie bleek opnieuw de nationale politie. De vorige Kamer liet Opstelten en Van der Steur op dat dossier geen moment met rust. Maar hoe anders de verhoudingen nu ook zijn; Grapperhaus helemaal de vrije hand geven, gaat ook deze coalitie te ver. VVD-Kamerlid Van Oosten dwong een plan van aanpak af voor het terugdringen van het ziekteverzuim bij de politie. „Een daling van 7 naar 5 procent betekent dat er 1000 tot 1500 agenten meer inzetbaar zijn”, rekende hij voor. CDA-Kamerlid Van Dam vroeg met klem om een evenredige en evenwichtige verdeling van de politiesterkte over alle regio’s.

Pittige stof bleken ook de vormgeving van het tiental experimenten met georganiseerde wietteelt in gemeenten en de aanwezigheid van een ISIS-strijder in het Amsterdamse debatcentrum De Balie in september, waarover de Volkskrant onlangs berichtte. GroenLinks, SP en PvdA willen een zo groot mogelijke variëteit aan experimenten toestaan, zodat ze na afloop stuk voor stuk moeten worden beoordeeld op hun kansrijkheid. Grapperhaus wilde echter nog geen enkele toezegging doen. Van D66 hoefde dat ook niet, zodat GroenLinks, SP en PvdA uiteindelijk afdropen.

Het debat over de ISIS-strijder draaide uiteindelijk uit op een herhaling van zetten. Grapperhaus weigerde pertinent om vragen te beantwoorden, „in het belang van de opsporing.” Wel wees hij met stemverheffing CDA-Kamerlid Van Toorenburg terecht die Grapperhaus verwijtend vroeg waarom de gealarmeerde politie zich op de bewuste avond niet meteen naar het debatcentrum spoedde. „Dit is feitelijk onjuist”, zei Grapperhaus, „de politie is wel ter plaatse geweest.”

Aan het eind van de avond leek zelfs de vrede tussen de minister en de SP weer getekend. Grapperhaus wilde de subsidie van 98.000 euro van het Sektesignaal intrekken; volgens SP-Kamerlid Van Nispen een onmisbaar loket voor sekteslachtoffers en hun familieleden. De geldkraan wordt dichtgedraaid, maar niet helemaal. In 2018 trekt Grapperhaus voor het meldpunt alsnog 50.000 euro uit.