De Noord-Koreaanse regering in Pyongyang heeft soortgelijke veiligheidsbeloftes van Washington gevraagd in ruil voor opgave van haar nucleair programma. Iran maakt volgens de Amerikaanse regering samen met Noord-Korea deel uit van de ”as van het kwaad”.

De nucleaire ambities van het regime in Teheran komen volgende week vrijdag ter sprake in Washington tijdens een ontmoeting van hoge functionarissen van de G-8, de belangrijkste industriestaten van de wereld.

Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland proberen de Iraanse regering ertoe te brengen haar uraniumverrijkingsprogramma op te geven. Het programma kan gebruikt worden om hoogverrijkt uranium te maken, dat geschikt is voor kernwapens. Tijdens de G-8 presenteren Londen, Parijs en Berlijn een plan van aanpak voor Iran.

Anders dan de Amerikanen beschuldigt Europa Iran niet publiekelijk van het nastreven een atoomwapen te ontwikkelen. Maar zij zijn er ook niet van overtuigd dat de Iraanse intenties helemaal vreedzaam zijn, zoals Teheran zegt. Europa wil daarom een eind aan de verrijkingsactiviteiten.

Teheran schortte vorig jaar oktober zijn uraniumverrijkingsprogramma op. Het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA), de atoomwaakhond van de VN, verklaarde later dat Iran nog geen uranium verrijkt heeft. Maar Iran is intussen niet gestopt met allerlei verwante activiteiten, zoals de productie van verrijkingscentrifuges.

„Iran wil dat er eerst enkele politieke stappen worden genomen”, zegt een westerse diplomaat in Wenen die goed op de hoogte is van de onderhandelingen tussen Iran en het Europese trio. Een eerste vereiste van Iran is volgens hem „een verzekering van de status quo.” Teheran wil niet het doelwit worden van een „regimeverandering” à la Irak.

Terwijl zo’n garantie volgens diplomaten geen probleem is voor Europa, lijkt de Amerikaanse regering moeite te hebben met een dergelijke verklaring. Washington zou niet willen verzekeren dat het geen steun zou verlenen aan een wisseling van het bewind in Teheran.

Iran wil verder de waarborg dat het zijn vreedzame nucleaire programma kan voortzetten. Ook wil de islamitische republiek volledige economische en diplomatieke banden met het Westen, aldus diplomaten.

Het IAEA heeft Iran tot 25 november gegeven om definitief te stoppen met zijn uraniumverrijkingsprogramma en volledige openheid van zijn nucleaire zaken te geven. Als hieraan niet wordt voldaan, willen de Amerikanen dat het IAEA de kwestie doorverwijst naar de Veiligheidsraad van de VN, die landen sancties kan opleggen.

Volgens bronnen heeft de oorlog in Irak de Iraanse machthebbers bijzonder zenuwachtig gemaakt. Een diplomaat zegt dat Iran na de inval in Irak overtuigd raakte dat het een atoomwapen moet bezitten. „Iraanse leiders staken na de Irak-oorlog de hoofden bij elkaar en kwamen tot de conclusie dat Noord-Korea niet was aangevallen, omdat het kernwapens heeft. Irak werd aangevallen omdat het land er geen had”, aldus de diplomaat, die zich baseert op rapporten van inlichtingendiensten.