Er trekt een lach over het gezicht van de Nigeriaanse Aisha als een verslaggeefster van persbureau Reuters in februari met haar spreekt over Boko Haram. „Ik had veel slaven”, herinnert ze zich haar tijd bij de terreurgroep. „Ze deden alles voor me.” De journaliste treft de 25-jarige vrouw in Mogadishu, in een opvangtehuis voor meisjes die uit kampen van Boko Haram zijn bevrijd.

Aisha was vrouw van een van de leiders van Boko Haram, Mamman Nur, en genoot dus een bijzondere positie. Ontvoerde vrouwen en meisjes deden de was voor haar, kookten en pasten op haar baby. „Zelfs de mannen respecteerden me omdat ik de vrouw van Mamman Nur was”, aldus Aisha „Ze mochten me niet in de ogen kijken.”

Zo’n halfjaar na het interview ontvluchtte ze het huis in Mogadishu, terug in de armen van Boko Haram. Een negen maanden durend deradicaliserings- en resocialisatieprogramma dat ze geheel had gevolgd, had geen effect gehad.

Wie denkt dat Aisha een eenzame uitzondering is, heeft het verkeerd. In het noordoosten van Nigeria doen meer verhalen de ronde van meisjes en vrouwen die opvangtehuizen verlaten om terug te keren naar de extreem wrede terreurgroep. Dat zijn bovendien niet alleen meisjes en vrouwen die ‘uitverkoren’ waren om met hoge commandanten te trouwen.

„Als vrouw werd ik onder Boko Haram 100 procent beter behandeld (dan erbuiten, MW)”, zei een oud-lid van de groep tegenover een andere journaliste, Hilary Matfess. „Ik kreeg meer cadeautjes, beter eten en had veel seks, waar ik altijd van genoot.” Ook materiële zaken, (Koran)onderwijs en gezondheidszorg verklaren de aantrekkingskracht van Boko Haram.

Tegenover dit soort uitingen staan zeer veel getuigenissen van meisjes en vrouwen die hun tijd bij Boko Haram als verschrikkelijk hebben ervaren en een leven lang getraumatiseerd zijn. Een feit is echter dat ook voor hen het leven buiten Boko Haram soms nauwelijks beter lijkt.

Meisjes en vrouwen die bij Boko Haram hebben gezeten, worden in de samenleving met argusogen bekeken en kunnen zelfs met geweld te maken krijgen. Daarbij komt dat de algehele sociale positie van vrouwen in het noordoosten van Nigeria te wensen overlaat.

Verhalen als die van Aisha zeggen veel over de maatschappij waarin Boko Haram groot kon worden: eentje waarin het leven bij een terreurgroep voor sommigen verkieslijk is boven het ‘gewone’ bestaan. Het is daarom ook een illusie om te denken dat Boko Haram de kop ingedrukt kan worden door enkel een radicale vorm van islam te bestrijden. Dat is een versimpeling die ook elders meestal niet opgaat. Voor vrouwen als Aisha telt religie helemaal niet.