Wat opvalt is dat dit kabinet flink gaat investeren. Bovendien kunnen bedrijven en burgers miljarden aan lastenverlichting tegemoetzien. Het zijn vooral de middeninkomens die hiervan moeten profiteren. Maar dat zal niet ten koste gaan van de lage inkomens. Veel steunmaatregelen die er voor hen zijn, zoals de toeslagen, blijven in stand.

Mogelijk komen niet alle genoemde uitgelekte maatregelen in het regeerakkoord. Soms zijn ze afkomstig uit de wandelgangen en wellicht hebben de onderhandelaars na het bekend worden van de maatregel hun aanvankelijke voornemen bijgesteld. Zo gaat dat wel vaker in politiek Den Haag.

Bovendien, over veel thema’s bestaat nog geen volstrekte duidelijkheid. Zo is nog niet bekend of er veranderingen in het leenstelsel voor studenten komen, ook nog niet wat de regering wil met de flexibilisering van de arbeidsmarkt, evenmin wat er gaat gebeuren met het referendum, welk drugsbeleid er gevoerd gaat worden, of er meer vaderschapsverlof komt, wat er met de kolencentrales gaat gebeuren en hoeveel gas in Groningen mag worden gewonnen.

Zeer waarschijnlijk presenteren de onderhandelaars Rutte (VVD), Buma (CDA), Pechtold (D66) en Segers (ChristenUnie) dinsdag hun regeerakkoord. Dat zal gebeuren als hun fracties in de Tweede Kamer ermee instemmen. Na dinsdag komt er een dag leespauze. Donderdag zal de Tweede Kamer met informateur Zalm debatteren over de uitkomst.

Over de maatregelen die tot nu toe zijn uitgelekt, ontstond gisteren overigens hier en daar al onrust. Zo is het nieuws dat het nieuwe kabinet het kinderpardon niet zal verruimen door een deel van de ChristenUnieachterban slecht ontvangen.

„Dit gaat de partij opbreken”, twitterde bijvoorbeeld kersvers CU-lid Sander Terphuis, die de afgelopen jaren in de PvdA op de bres stond voor vluchtelingen. „Je bent een man van geweten”, houdt hij CU-leider Segers voor. „Je zei: „Over principes sluit je geen compromissen.” Zijn deze kinderen geen principekwestie voor de CU?”

Voorganger Jan Wolsheimer van de CAMA Parousia-gemeente in Woerden schaamt zich diep. Op Twitter: „Wat een zwarte dag voor de christelijke politiek.” Kritisch is ook Ad de Boer, oud-directeur van de EO en ex-CU-politicus. „OK. ‘Congressen kopen geen straaljagers’ (Vredeling) en CU-fractie = eigen baas”, twittert hij. „Maar komt er een ledencongres over het regeerakkoord?”

Belastingen

• De hypotheekrenteaftrek gaat vanaf 2020 versneld naar beneden. In 2023 bedraagt de aftrek maximaal 37 procent. In ruil daarvoor gaat het eigenwoningforfait omlaag. Per saldo levert deze maatregel de overheid geen geld op.

• Het lage btw-tarief gaat van 6 naar 9 procent.

• Er komt een nieuw belastingsysteem met nog maar twee schijven. Een lage schijf van 35 procent en een hoog tarief voor de veelverdieners van net onder de 50 procent.

• Het vrijgestelde bedrag voor vermogensbelasting gaat van 25.000 naar 30.000 euro. Echtparen krijgen een vrijstelling van 60.000 euro.

• Het kindgebonden budget en de huurtoeslag blijven ongemoeid.

Gezondheidszorg

• Het eigen risico in de zorg gaat volgend jaar niet omhoog en blijft op 385 euro staan. Wel gaat de premie mogelijk iets omhoog. Voor de laagste inkomens wordt dat gecompenseerd door verhoging van de zorgtoeslag.

Medische ethiek

• Het nieuwe kabinet komt niet met een regeling voor voltooid leven. Er is meer maatschappelijk debat nodig. Er komt wel meer geld voor palliatieve zorg.

• De nieuwe regering wil meer stamcel- en embryo-onderzoek mogelijk maken.

Onderwijs

• Er komt een kleine 500 miljoen euro beschikbaar om de werkdruk van leerkrachten in het basisonderwijs te verlichten. Scholen kunnen dat geld gebruiken voor onderwijsassistenten en kleinere klassen. Op Prinsjesdag was al bekendgemaakt dat er volgend jaar 270 miljoen euro extra komt voor de salarissen van leerkrachten. Die kunnen volgend jaar 3 procent loonsverhoging krijgen.

• Schoolkinderen moeten in hun schoolcarrière in ieder geval één keer naar het Rijksmuseum. Ook dient er in het onderwijs extra aandacht te komen voor de Grondwet. Verder moeten kinderen informatie krijgen over de achtergronden van het Wilhelmus. Mogelijk moeten ze ook verplicht een keer naar de Tweede Kamer.

Bedrijven

• De tarieven voor de vennootschapsbelasting gaan stapsgewijs omlaag. Over de eerste 200.000 euro winst gaan ondernemers straks 16 in plaats van 20 procent belasting betalen. Voor de winst boven die 2 ton gaat het tarief omlaag van 25 naar 21 procent. Daartegenover staat dat de renteaftrekmogelijkheden voor vreemd vermogen worden versoberd.

• Kleine werkgevers hoeven het salaris van zieke personeelsleden nog maar één jaar in plaats van twee jaar door te betalen. Voor het tweede jaar komt er een verzekeringspot, waar alle kleine werkgevers aan meebetalen. De langdurig zieke werknemer krijgt dus nog wel hetzelfde geld.

Defensie en buitenland

• Voor Defensie komt in de komende kabinetsperiode 1,5 miljard euro beschikbaar. Zo’n 1 miljard daarvan gaat naar achterstallig onderhoud en de overige 0,5 miljard euro is bedoeld voor nieuw materieel.

• Ontwikkelingshulp moet meer worden benut voor het tegengaan van migratie.

Immigratie

• Het kabinet gaat via de UNHCR voortaan jaarlijks 1000 in plaats van 500 vluchtelingen uit vluchtelingenkampen uitnodigen om zich in Nederland te vestigen. Sommige bronnen noemen 750 in plaats van 1000.

• Er komen verspreid over het land acht opvanglocaties voor uitgeprocedeerde asielzoekers, de zogeheten bed-bad-broodregeling. Die locaties zijn gericht op uitzetting. Andere steden mogen ook een dergelijke opvang opzetten als zij dat nodig achten.

• De nieuwe regering krijgt de mogelijkheid om in het verband van de Europese Unie met andere landen afspraken te maken over de komst van vluchtelingen. Net zoals vorig jaar met Turkije is gebeurd. Voorwaarde is dat de deals moeten voldoen aan internationale verdragen.

Integratie

• Vluchtelingen met een verblijfsstatus hebben straks in de eerste twee jaar in Nederland geen recht meer op zorgtoeslag, huurtoeslag en bijstand. Ze krijgen huisvesting, ziektekosten en begeleiding bij het integratietraject voortaan in natura van gemeenten. Voor het overige krijgen ze nog enkele honderden euro’s leefgeld per maand.

• Het kinderpardon wordt niet verruimd. Versoepeling van de toelatingscriteria blijkt juridisch te ingewikkeld te zijn.

Infrastructuur en milieu

• Er komt een Klimaatwet met afrekenbare doelen, onder meer om de uitstoot van kooldioxide te verminderen.

• De regering laat onderzoek doen naar een kilometerheffing voor vrachtauto’s waarbij de meest vervuilende het meest moeten betalen.

• Er komt 2 miljard extra voor nieuwe wegen, openbaar vervoer, waterwegen en fietspaden.

• De maximumsnelheid blijft 130 kilometer per uur.

• Rijkswegen worden weer verlicht als het donker is.

• Op sommige spoortrajecten gaan meer sprinters rijden.

• Als woningcorporaties hun huurwoningen extra isoleren, krijgen zij een korting op de verhuurdersheffing.