Weerwoord: Gods wetten zijn wegwijzers voor verloste mensen
Veel buitenstaanders denken bij het christendom aan een web van regels, geboden en verboden. Dat maakt geen aantrekkelijke indruk, zeker niet omdat veel van die regels ook nogal willekeurig lijken te zijn. Klopt deze indruk?
JA
Zoals in elke relatie en samenleving zijn er in het christelijk geloof leefregels. God heeft bepaalde verwachtingen van de mensen. Het eerste deel van het Oude Testament bevat een groot aantal wetten. Sommige daarvan, bijvoorbeeld over vrouwen en slaven, gaan in tegen onze moderne ideeën over vrijheid en gelijkheid. En andere wetten lijken willekeurig. Wat moet je met zo’n keurslijf aan regels?
Daar komt bij dat christenen onderling van mening verschillen over welke leefregels je wel en niet moet volgen. Veel discussies onder christenen gaan daarover. Sommige christenen wekken ook nog eens de indruk dat regels het belangrijkste onderdeel zijn van hun geloof.
Geen wonder dat je dan als buitenstaander kunt gaan denken dat het christendom een set regels is. Wie zich goed aan de regels houdt, komt in de hemel. De anderen vallen buiten de boot. Vanuit dat perspectief gezien zijn christenen arrogant. Alsof christenen het alleenrecht hebben op goede regels en goed gedrag! Er zijn genoeg atheïsten en andersgelovigen die met hun leven een voorbeeld zijn voor christenen.
NEE
De essentie van het christelijk geloof is niet het houden van regeltjes. Het geloof is allereerst een persoonlijke relatie tussen God en de mens. Dat het geloof, zoals elke relatie, consequenties heeft voor het gedrag, is niet de hoofdzaak.
Het zijn niet onze goede daden die ons bij God brengen, maar ons geloof in Jezus Christus. Alleen door Zijn dood en opstanding is er verzoening voor onze zonden. Met ons (vermeende) goede gedrag kunnen we onmogelijk de breuk tussen God en ons herstellen.
De rol van Gods wetten is niet die van toegangspoort, maar van verkeersregels. Wij worden niet toegelaten op basis van goed gedrag, maar nadat wij door Christus verlost zijn wijzen Zijn leefregels ons de weg hoe we werkelijk als bevrijde mensen kunnen leven. Dat is al duidelijk in het Oude Testament, waar Israël de wet ontvangt nádat het bevrijd is uit Egypte.
Gods regels zijn goed voor ons. Ze wijzen de weg naar een leven zoals God dat bedoeld heeft. De basis daarvoor is samengevat in de Tien Geboden. De gedetailleerde regels van de Thora zijn een specifieke uitwerking van de Tien Geboden voor Israël. Deze geboden (bijvoorbeeld over de offers) hadden ook de functie om Israël voor te bereiden en te wijzen op de komst van Jezus Christus. Als zodanig gelden deze regels niet meer onder het Nieuwe Testament.
Het Nieuwe Testament brengt geen nieuwe regels met zich mee, het vat alleen de bestaande regels samen in het gebod van de liefde. Maar de grondlijnen van Gods bedoeling met de mensheid blijven overeind staan. Zijn wetten weerspiegelen Zijn karakter. Wij mogen niet liegen omdat God niet liegt; wij moeten trouw zijn in ons huwelijk omdat God trouw is in Zijn relatie met Zijn volk.
Gods leefregels zijn niet willekeurig, ook al begrijpen wij ze niet allemaal. In de wereld waarin Israël leefde, waren de koningen wetgevers voor hun volk. Een nieuwe koning vaardige nieuwe wetten uit. Daardoor konden de regels onverwacht en willekeurig veranderen. Dat was in Israël anders: daar moest een nieuwe koning een kopie van de wet van God maken (Deut. 17:18) en zich daaraan houden. De wet was voor eens en altijd door God gegeven en vormde een constante in het leven van het volk. Je wist waar je aan toe was.
Vergelijk dat met de cultuur om ons heen. Elk jaar zijn er nieuwe regels! De mode verandert elk jaar. De trends in onze samenleving veranderen razendsnel en dat maakt ons onzeker. Daardoor kopen wij veel meer dan wij werkelijk nodig hebben, want de reclame vertelt ons dat producten ons zekerheid zullen geven. Alleen is dat vandaag weer een ander product dan gisteren… Onze cultuur verwacht dat je jezelf altijd blijft ontplooien, je grenzen blijft verleggen, en dat je voldoet aan allerlei verwachtingen. Banen voor het leven bestaan niet meer. Tegenover deze ”vluchtigheid” (Prediker in de HSV) plaatst het christelijk geloof geen eigen stelsel van regels, maar de liefde van God die betrouwbaar en onveranderlijk is. Wij weten wat we aan Hem hebben en hoe goed Hij voor ons is.
DUS
Het christelijk geloof is geen wettische godsdienst, maar een relatie van hart tot hart met onze Schepper en Verlosser. De leefregels zijn niet de hoofdzaak, maar wijzen de weg hoe je als een verlost mens een leven kunt leiden zoals God dat bedoeld heeft. De regels die we hebben, zetten een christen in een veel betere positie dan een niet-gelovige, die „heen en weer geslingerd wordt door elke wind van leer” (Ef. 4:14).