Trump schept met ontslag van Priebus nieuwe problemen
President Trump heeft vrijdag zijn stafchef Reince Priebus vervangen door John F. Kelly, die tot dan toe minister van Binnenlandse Veiligheid was. Door het aanstellen van deze voormalige viersterrengeneraal denkt de president in eigen huis orde op zaken te kunnen stellen. Maar tegelijk roept hij daarmee nieuwe problemen over zich af.
Ook al valt er af te dingen op de hijgerige berichtgeving door de grote Amerikaanse media, iedereen weet inmiddels dat het binnen de staf van de president rommelt. Door de aanhoudende stroom geruchten over de Russische connecties en het lekken naar de pers worden president en medewerkers gedwongen beleid op incidenten te voeren in plaats dat ze lijnen voor de langere termijn kunnen uitzetten. Logisch dat Trump probeert de teugels strak te houden.
Het is echter de vraag of het –al dan niet gedwongen– ontslag van Priebus nu zo’n verstandige zet is. Trump benoemde hem destijds omdat hij daarmee een verbindingsman tussen het Witte Huis en het establishment van de Republikeinse Partij had.
Priebus was jarenlang partijvoorzitter en had binnen de partij groot gezag. Hij wendde in 2011 een financieel bankroet af. Onder zijn leiding kreeg de partij een meerderheid in beide Kamers van het Congres. Hij wist vorig jaar de gelederen te sluiten toen de Republikeinen zeer verdeeld raakten over de kandidatuur van Trump. Kortom, Priebus was de meest geschikte man om het contact tussen de president en de Republikeinse Congresleden te onderhouden.
Nu hij weg is, wordt de communicatie tussen het Witte Huis en de Republikeinse parlementariërs er niet beter op. Terwijl dat wel een belangrijk punt is. Er is bij de Republikeinse fractie al langer verzet tegen de aanpak van Trump. Men maakt zich zorgen over de ‘wildwesttactiek’ van de president.
Overigens doet Trump er zelf ook niet zijn best voor om de relatie goed te houden. Kort na het wegstemmen van een plan tot afschaffing van Obamacare, in de nacht van donderdag op vrijdag, noemde hij in een tweet de Republikeinen die het met hem oneens waren „idioten.” De enige verbindingsman die nu nog over is, is vicepresident Mike Pence.
Ook achter de deuren van het Witte Huis zijn er spanningen. Er is daar een gevecht gaande tussen drie facties. De eerste is de familie Trump, waarbij dochter Ivanka en schoonzoon Jared een liberale koers voorstaan. De tweede groep bestaat uit Trumpfans als Bannon en Conway, die niets moeten hebben van de politici en beleidsmakers. De derde partij zijn vertegenwoordigers van het establishment, waarvan Pence de voornaamste is. Onderlinge naijver verdeelt het Witte Huis.
De nieuwe stafchef moet orde en rust te herstellen. Kelly, die tot geen van de facties behoort, is een militair die absolute loyaliteit verlangt. De vraag is echter of hij erin slaagt om van de staf een geoliede machine te maken, zoals hij dat in het leger gewend is geweest.
Stafchefs focussen doorgaans op het managen van partijgenoten in het Congres of het managen van de president en zijn staf; Kelly moet beide doen. En het lastigste voor hem is misschien wel om Trump zelf in het gareel te krijgen en te houden.