De wijziging beoogt dat burgers de rechter kunnen inschakelen als zij menen dat een nieuwe of oude wet hen schaadt in hun klassieke grondrechten, zoals het verbod op discriminatie en de vrijheid van meningsuiting. In Nederland is een constitutionele toetsing tot nu toe verboden. De andere Europese landen hebben wel een vorm van toetsing aan hun Grondwet.

Het oorspronkelijke voorstel van Halsema is wel enigszins afgezwakt, vooral om de VVD mee te krijgen. Zo kunnen wetten niet worden getoetst als zij betrekking hebben op de artikelen uit de Grondwet die gaan over het recht op bijstand, het nationaliteitsbeginsel en het recht op bescherming van de persoonsgegevens.

Ook de Eerste Kamer moet zich nog over het initiatiefwetsvoorstel uitspreken. Omdat het om een wijziging van de Grondwet gaat, moeten beide Kamers ook nog eens in een volgende regeerperiode met tweederde meerderheid instemmen.