Buitenland

Bij de FBI werken niet alleen James Bondtypes met een gleufhoed

Een soort James Bondachtige organisatie. Dat beeld bestaat vaak van de Amerikaanse inlichtingendienst, de FBI. De werkelijkheid is anders. Zeker, er zijn spionnen die rondlopen in donkere regenjas, de kraag omhoog en met een gleufhoed op. De meeste FBI-mensen zijn echter rechercheurs die achter hun bureau of in uniform op straat hun werk doen.

W. B. Kranendonk
11 May 2017 14:53Gewijzigd op 17 November 2020 01:37
beeld AFP
beeld AFP

Waar komt de afkorting FBI vandaan?

FBI staat voor Federal Bureau of Investigation, de landelijke recherche- en inlichtingendienst. De naam werd in 1935 ingevoerd. Eerder heette de dienst Bureau of Investigation.

Wat is de taak van de FBI?

De dienst heeft de opdracht te zorgen voor de handhaving van de Amerikaanse wet en voor de veiligheid van inwoners en bezoekers van de VS. Daarbij richt hij zich op kwesties die de grenzen van de diverse staten overschrijden. Criminaliteit binnen de verschillende staten wordt bestreden door politiediensten van die bewuste staten. Tegen misdaad of dreiging met een landelijk karakter treedt de FBI op.

Welke belangrijke aandachtsgebieden heeft de FBI?

De FBI begon als een dienst die vooral fraudezaken moest opsporen. Later richtte hij zich op het opsporen van „vijandige vreemdelingen” en het bestrijden van de maffia. Eind jaren dertig en tijdens de Tweede Wereldoorlog was de dienst vooral druk met het opsporen van subversieve personen en groepen, met name communisten en handlangers van het nazisme.

Na de oorlog kreeg de FBI als belangrijke taak Russische spionnen te ontmaskeren. Daarnaast had hij de opdracht om personen te screenen die betrokken waren bij nucleair onderzoek. De FBI was in de jaren vijftig druk met het tijdig ontdekken van samenzweringen. Intensief onderzoek deed hij naar de moord op president Kennedy. Tegenwoordig richt de FBI zich op onderzoek naar buitenlandse dreiging, in het bijzonder terrorisme (vooral sinds 11 september 2001), fraude, computercriminaliteit, georganiseerde misdaad en witteboordencriminaliteit.

Wanneer werd de FBI opgericht?

De geschiedenis van de FBI gaat terug naar 26 juli 1908. President Theodore Roosevelt richtte toen een speciale eenheid op die in opdracht van de federale overheid onderzoek kon doen naar criminele activiteiten. De bestaande geheime dienst viel onder de minister van Financiën en had vooral de taak vals geld op te sporen. Als de minister van Justitie een zaak had, moest hij mensen lenen van zijn collega. Daar kwam in 1908 een einde aan. Er kwam een bescheiden eenheid van tien agenten op Justitie onder leiding van Charles Bonaparte, wiens vader oom moest zeggen tegen keizer Napoleon.

Hoe is de FBI georganiseerd?

De FBI staat onder leiding van een directeur, die wordt benoemd door de president. De benoeming moet door een commissie van de Senaat worden goedgekeurd. Een directeur wordt voor tien jaar aangesteld. Deze regel is sinds 1968 van kracht. Het Congres besloot daartoe omdat op dat moment de dienst werd geleid door J. Edgar Hoover, die er al sinds 1924 zat. Dat wilden de Congresleden niet meer. De gedachte om de directeur voor tien jaar te benoemen, is dat de FBI onafhankelijk moet zijn van de president. De FBI kan zonder zijn toestemming onderzoeken starten.

Hoe uitzonderlijk is het dat de president een FBI-directeur ontslaat, zoals Trump met Comey?

Tamelijk uitzonderlijk. De FBI heeft tot nu toe elf directeuren gehad. Van hen is naast Comey alleen directeur William Sessions in 1993 ontslagen door toenmalig president Clinton. Sessions lag onder vuur vanwege zelfverrijking. Zo liet hij de FBI opdraaien voor de aanleg van een hekwerk rond zijn huis en reisde hij op kosten van de FBI naar privéafspraken. Verder heeft president Kennedy tevergeefs geprobeerd Edgar Hoover weg te sturen. Hoover zat echter te stevig in het zadel.

Hoe groot is de FBI?

De FBI heeft ruim 35.000 medewerkers, van wie 13.400 agenten. Een aanzienlijk deel werkt op het hoofdkantoor in Washington, dat de naam J. Edgar Hoover Building draagt. Verspreid over de VS heeft de dienst in 56 grote steden kantoren en kleinere agentschappen in 350 plaatsen. In het buitenland werken in totaal zestig FBI-agenten op Amerikaanse ambassades en bij internationale organisaties. Verder heeft de FBI binnen en buiten de VS veel onbetaalde informanten.

Wat is het verschil tussen FBI en CIA?

Net zoals de FBI is de Central Intelligence Agency (CIA) een inlichtingendienst. Op ten minste twee punten is er onderscheid: de FBI opereert vooral binnen de VS, de CIA met name in het buitenland. Verder heeft de FBI opsporingsbevoegdheid en kan dus mensen (desnoods met dwang) verhoren of vastzetten. De CIA kan dat niet. Die beperkt zich tot het verzamelen en analyseren van informatie.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer