Zege Macron goed voor stabiliteit Frankrijk en Europa
De Franse kiezer heeft ondubbelzinnig gekozen voor de sociaal-liberale Emmanuel Macron als president. Met een stevige 66 procent van de stemmen kreeg hij zondag een ruim mandaat. Het percentage was zelfs ruim meer dan de peilingen hem voorspiegelden.
Zijn verkiezing is goed nieuws voor de stabiliteit van Europa en voor de meest kwetsbare groepen in de Franse samenleving, zoals immigranten en vluchtelingen. De Fransen hebben een extreme vorm van nationalisme een halt toegeroepen en dat is een belangrijk signaal. Het patriottisme à la Le Pen kent uiteindelijk enkel verliezers.
Macron heeft beloofd de Franse economie flink op de schop te nemen, en ook dat is positief te noemen. Hij wil de arbeidsmarkt grondig hervormen en heeft al duidelijk laten merken zich daarbij niet te laten ringeloren door de in Frankrijk traditioneel oppermachtige vakbonden. Het is volstrekt helder dat hervorming van de Franse economie een bittere noodzaak is. Wat dat betreft: En Marche! Voorwaarts!
Op ethisch-moreel gebied brengt de verkiezing van Macron geen keer ten goede. Zijn programma is op het gebied van euthanasie, abortus en gezin liberaal te noemen, hoewel die nog altijd behoudender is dan de Nederlandse praktijk. Bij een deel van het christelijke electoraat in Frankrijk bestond er daarom sterke aarzeling bij een stem op Macron. In verschillende interviews heeft hij beloofd christelijke en conservatieve Fransen te betrekken bij discussies rond ethische thema’s: het is te hopen dat hij daar werk van maakt en hun raad serieus neemt. Het zou ook verstandig zijn, gedachtig aan het onverwacht massale protest tegen de invoering van het homohuwelijk in 2012, onder president François Hollande.
Macron heeft een ruim mandaat, maar tegelijk is duidelijk dat een groot deel van de Fransen niet van harte op hem heeft gestemd. Een recordaantal kiezers stemde zondag bovendien blanco, terwijl nog eens een kwart van de kiesgerechtigden thuisbleef. Dat gebeurde voor het laatst in 1969. Daarbij komt nog eens dat uit onderzoek blijkt dat ruim vier op de tien Macronstemmers enkel op hem stemden om een zege van Le Pen te voorkomen.
Tijdens de eerste ronde kregen Le Pen en de uiterst linkse Jean-Luc Mélenchon samen zo’n 45 procent van de stemmen. Dit betekent dat een enorm deel van het Franse electoraat de koers die Macron voorstaat op het gebied van economie en Europa afwijst. Macron kan niet doen alsof deze onvrede niet bestaat. Het resultaat zal anders zijn dat het Front National alleen maar sterker uit de bus komt tijdens volgende verkiezingen.
Belangrijk zijn nu de parlementsverkiezingen van juni, die wel de derde ronde van de presidentsverkiezingen worden genoemd. Het presidentiële systeem in Frankrijk wordt wel monarchaal genoemd vanwege de verregaande bevoegdheden van de president, maar ruime steun in de Franse Tweede Kamer, de Assemblée, is voor verstrekkende hervormingen cruciaal. Het is voor de stabiliteit van Frankrijk en Europa te hopen dat hij die krijgt. De net zo noodzakelijke tegenstem zal er in ieder geval wel komen.