Slechts 43 procent van de Amerikanen waardeert hem positief. Obama stond na ruim drie maanden op 61 procent en zelfs George W. Bush, over wie velen negatief zijn, kreeg in 2005 van 56 procent een positief oordeel. ”Trump is de meest impopulaire president ooit”, schreef The New York Times deze week.

Helemaal eerlijk is dat laatste niet. De populariteit van Amerika’s First Man wordt pas na de oorlog gemeten. En de mythe dat een president het in de eerste honderd dagen moet maken om als succesvol leider de geschiedenis in te gaan, bestaat nog maar sinds president Roosevelt.

De Democraat kwam in 1933 aan de macht. Amerika werd in die jaren geteisterd door een ernstige crisis. Roosevelt wist door krachtig ingrijpen in korte tijd bij de Amerikaanse bevolking het vertrouwen in de overheid en de economie te herstellen. De ene na de andere wet joeg hij door het Congres.

Na honderd dagen had Roosevelt met vijftien belangrijke wetten de staat een veel belangrijker rol in het economisch leven gegeven en was de staatshuishouding behoorlijk op orde. Dat record heeft geen president meer geëvenaard.

Het voorbeeld van Roosevelt heeft nadien veel presidenten geïnspireerd. Reagan en Bush gebruikten de eerste drie maanden om hun plan voor belastingverlaging te realiseren. Clinton probeerde de ziektekostenverzekering tot stand te brengen – hetgeen hem overigens niet lukte.

Toch is er ook kritiek op al die aandacht voor de prestaties van de eerste maanden. Trump sloot zich daar deze week bij aan. „Honderd dagen, wat zegt dat nu?” zo zei hij. Daarin heeft hij gelijk. Ruim drie maanden is te kort om te beoordelen of een president gaat slagen. Jimmy Carter kreeg na honderd dagen van de Amerikanen een positief oordeel; drie jaar later werd hij verguisd. En de nog altijd immens populaire John F. Kennedy stond na honderd dagen niet hoog genoteerd. Voornaamste oorzaak? Een door hem geïnitieerde landing van gevluchte Cubanen in de Varkensbaai liep binnen drie dagen uit op een smadelijke nederlaag.

Ondanks die kanttekeningen willen media, historici en burgers zich de ‘vreugde’ van de honderd dagen niet laten ontnemen. Voor hen is het tussenrapport van de president belangrijk.

Beloftes

Democraten spreken inmiddels smalend over „de honderd dagen van gebroken beloftes.” Natuurlijk weet ieder die enigszins politiek georiënteerd is dat een politicus er niet aan ontkomt om in verkiezingstijd beloftes te doen die hij –eenmaal gekozen– niet waar kan maken. Daarin is Trump niet bijzonder.

Maar deze president heeft het zich wel moeilijk gemaakt door met grote stelligheid te beweren dat hij het binnen drie maanden even zou fixen om zestig beloften in te lossen. Daar is maar weinig van terechtgekomen.

Een belangrijke belofte heeft hij wel waar kunnen maken. Er zit inmiddels in het federale hooggerechtshof een man met wie de conservatieve kiezers tevreden kunnen zijn. Ook al ging de benoeming van Neil M. Gorsuch niet van een leien dakje, hij zit er wel. Dat is voor veel conservatieve Amerikanen een belangrijke overwinning.

Feit is ook dat de immigratiecijfers zijn gedaald. Dat had Trump voorzegd. Maar dat komt niet zozeer doordat hij concrete maatregelen wist te nemen, maar veel meer doordat buitenlanders zich nu wel twee keer bedenken voordat zij bij de grens aankloppen.

Trump spant zich ook in voor het verminderen van de regeldruk vanuit Washington. Dat noemen ondernemers „grote winst.” Het bedrijfsleven is sowieso tamelijk positief over de president. Dat draagt ertoe bij dat zij weer willen investeren. Positief is dat de werkloosheidscijfers dalen. Alleen is dat maar in zeer beperkte mate een gevolg van het beleid van Trump.

(Nog) niet gelukt

Tegenover deze plussen staan ook minnen. Belangrijke speerpunten uit de verkiezingscampagne zijn (nog) niet gerealiseerd. Trump is er niet in geslaagd „binnen de kortste keren” Obamacare te vervangen. Hij had deze belofte gedaan omdat Obama’s gezondheidswet voor veruit de meeste Republikeinen een enorme steen des aanstoots is. Een nieuwe belastingwet maken, zoals hij had aangekondigd, is veel moeilijker dan hij dacht. Het bestuurlijke moeras van de Amerikaanse politiek droogleggen is hem eveneens niet gelukt. Sterker: hoe meer voetstappen hij in Washington zet, hoe verder hij zelf in dat moeras vastgezogen komt te zitten.

De „zekere belofte” dat de Mexicanen de muur gaan betalen is weliswaar nog niet helemaal van tafel, maar Trump weet inmiddels wel dat hij voorlopig lang moet wachten op zijn geld. Recent liet hij weten dat Mexico pas op een later moment over de brug komt.

Trump heeft inmiddels geleerd dat hij als president niet alles alleen bepaalt. Zijn inreisverboden zijn stukgelopen op de rechterlijke macht. Bij Obamacare heeft hij gemerkt dat het zinvol kan zijn om met het Congres te dealen. Soms suggereert hij zelfs met Democraten aan tafel te gaan, omdat zijn partijgenoten in het Congres niet voldoende meewerken. De president moet vooral nog leren dat politiek leiding geven iets anders is dan een onderneming runnen.