Oud-schaapherder: Lammetjesdag is angstdag voor schapen
De lammetjesdagen die in deze tijd overal worden gehouden, botsen met de veiligheid van schapen en lammeren. Dat zegt Sjoerd Stellingwerf, oud-schaapherder op de Loenermark. „Een lammetjesdag is voor schapen de grote angstdag.”
Volgens Stellingwerf zijn schapen en lammeren niet gebouwd op massale belangstelling. „Al die aanrakingen en vreemde stemmen. Die ‘nette-mensengeur’ die de kudde zo vreemd voorkomt. Lammeren raken er totaal overprikkeld door en hun moeders zijn de hele dag bang dat ze hun lam kwijtraken.”
Helemaal verschrikkelijk vindt Stellingwerf de bordercollierwedstrijden waarbij honden met elkaar strijden wie het beste de kudde bij elkaar kan houden. „Vreemde honden mogen zich bewijzen in hun spel met de weerloze schapen. De wedstrijd is er niet om het schaap te laten genieten. Nee, alleen om de fokwaarde van de gasthond nog wat op te krikken.”
Een goede herder kent de taal van zijn schapen, zegt de voormalige schaapherder. Die dieren vertellen hun herder dat ze doodsbang zijn op een lammetjesdag. „Alle heideschapen heffen hun kopjes iets omhoog. Ze draaien allemaal hun oren naar beneden en naar achteren. Ze strekken de poten.”
Stellingwerf zou liever zien dat belangstellenden veel meer verspreid komen kijken naar de jonge dieren. „Komt vooral op een rustig moment kijken en genieten. Om dan de Schepper van harte te danken voor al dit wonderschone!”
Wel wat gewend
Herderin Christien Mouw uit Elspeet geeft Stellingwerf slechts ten dele gelijk: „Als je het de lammetjes en hun moeders zou vragen, zou zo’n lammetjesdag van hun beslist niet hoeven, daar ben ik van overtuigd.”
Maar Mouw denkt ook dat de dieren wel wat gewend zijn. „Die moederschapen, de lammeren en de herdershonden zijn bepaald geen watjes. Als zo’n lammetjesdag onder het toeziend oog van de schaapherder en een aantal vrijwilligers plaatsvindt, kan het een ware feestdag worden, waar geen schaap en geen lam nadelige gevolgen van ondervindt.”
Belangrijk is volgens de bekende Elspeetse herderin om na een lammetjesdag goed te evalueren. „Blijf zoeken naar eventuele verbeterpunten. Wij hopen de volgende lammetjesdag korter te houden omdat uit ondervinding blijkt dat de lammetjes niet langer dan ongeveer 4 uur van de moeders afkunnen. We brengen de moederschapen volgend jaar een uur eerder terug in de schaapskooi, zodat moeder en kind weer op tijd met elkaar verenigd zijn.
Het grote pluspunt van een lammetjesdag vindt Mouw dat de relatie tussen mensen en dieren wordt versterkt. „Het is fantastisch om te zien hoe intens bijvoorbeeld de relatie tussen een jong kind en een lam kan zijn. Kijk maar eens hoe teer en liefdevol zo’n kind het lammetje tegen zich aangedrukt houdt. Zo’n kind neemt dat zijn leven lang mee.” Ook de grote kinderen, de ouders en grootouders beleven hier ongekend veel plezier aan.
Bron van inkomsten
Daarnaast is een lammetjesdag vaak ook een broodnodige bron van inkomsten. „De meeste schaapskuddes in Nederland zijn financieel steeds meer afhankelijk van dergelijke lammetjesdagen en evenementen rondom de schapen. Geef iedere kudde een enorme som geld, dan kunnen dergelijke activiteiten achterwege blijven.
Maar dan ontneem je mensen ook een natuurbeleving van onschatbare waarde. Je ontneemt klein en groot de intense vreugde van een bijzondere ontmoeting tussen mens en dier. Nee, laten we de lammetjesdagen maar in ere houden.”