In alle vroegte bouwen de marktlui hun kramen op. De marktmeester hoort Geert luid schreeuwen: „Doe eens normaal man!” Hij heeft het aan de stok met Mark, die zijn zeildoek wil ophangen. Mark roept terug dat Geert „zelf effe normaal” moet doen. De marktmeester kijkt bezorgd. Zulke felle taal is hij niet gewend.

Met een grap maakt Emile zijn opwachting. Niemand merkt aan hem dat hij niet veel zin heeft. Op deze wat elitaire markt voelt hij zich nooit zo jofel. Terwijl Marianne haar biologische producten uitstalt, kijkt ze stiekem rond of ze nog wat andere spullen in haar kraam kan zetten. „Mijn assortiment is wat eenzijdig. We moeten serieus nadenken over uitbreiding”, zegt ze tegen haar verkoopster Esther. „Want dan kan ik mijn omzet vergroten.”

Rond kwart voor zes arriveert Alexander. Hij neemt meteen het voortouw en demonstreert vol overtuiging hoe je een kraam moet inrichten. Hij weigert echter de uitgestoken hand van zijn buurman Jesse als die hem aanbiedt te helpen. Jesse draagt vandaag een frisse witte blouse. Hij heeft het gehad met de stofjas die Lodewijk en Sybrand dragen. Geen gezicht, vindt hij.

Zondagsrust

Kees en Gert-Jan zetten met hun teams in snel tempo hun kramen in elkaar. Ze wekken de indruk dat ze het roerend met elkaar eens zijn: de markt moet op zondag dicht. „Het is goed voor de hele samenleving om een rustdag te hebben.” Lachend kloppen ze elkaar op de schouder. „Dat die andere verkopers niet inzien hoe gezond het is om een dag in de week afstand te nemen van deze hectiek.”

Vlak bij de Amerikaanse ambassade bouwt Tunahan aan zijn kraam. Hij spreidt de Turkse vlag over de verkooptafel en zet op het contrasterende rood baklava neer. „Liever m’n eigen zoete koekjes dan die droge Hollandse biscuits”, mompelt hij. Nee, hij houdt niet van deze markt. Hier is iedereen tegen hem. Met argusogen kijkt hij naar Jan, Thierry en Sylvana en hoort ze discussiëren over de oude kooplui die al jaren de dienst uitmaken maar echt niet weten wat de consument wil.

Reorganiseren

De marktmeester vraagt zich af wat er aan de hand is. Lentekriebels of onderbuikgevoel? Hij kan het niet onder woorden brengen. Hij droomt van vroeger, toen de markt nog overzichtelijk was en iedereen vredig zijn veilige en vertrouwde vaste plek innam. Als hij nu praat met Mark, Sybrand, Lodewijk of Henk, dan hebben ze allemaal een ander idee bij de markt en hoe die moet functioneren. Het moet anders, vinden ze. Maar de oplossing hebben ze geen van allen voorhanden.

Ineens gaat er bij de marktmeester een lampje branden. Natuurlijk! De markt functioneert en floreert het best als alle kooplieden de markt beschouwen als hun gezamenlijke project.

Van gunnen en delen, van geven en uitdelen, van gelijke kansen voor iedereen om mee te doen. Hij krijgt een plan. Volgende week nodigt hij alle kooplui uit in een van de restaurantjes hier aan het Lange Voorhout. Onder het genot van koffie en thee wil hij het gesprek aangaan. Hij wil weten hoe zij dromen van de ideale markt en wat ze moeten doen om met elkaar te bouwen aan de beste markt van Den Haag en misschien wel van de hele BV Nederland.

De auteur is bestuurder bij de christelijke vakorganisatie CGMV. Reageren? sociaal@refdag.nl