Donald Trump bewijst eens te meer zijn onvoorspelbaarheid
Op 20 januari volgend jaar betrekt Donald Trump het Witte Huis in Washington. Pas dan zal daadwerkelijk blijken welke koers de nieuwe Amerikaanse president gaat varen. En welke ruimte hij daarvoor in binnen- en buitenland krijgt. Maar Trump zou Trump niet zijn als hij niet alvast een paar dikke stippen aan de horizon had gezet. En die zijn niet onverdeeld gunstig.
Die stippen zet hij overigens vooral op Twitter. Het zijn weliswaar kleine berichtjes. Maar nu al hebben ze grote gevolgen. Neem zijn recente uitlatingen over de order voor twee nieuwe presidentiële vliegtuigen bij Boeing. Trump vindt de aanschafkosten van 4 miljard dollar veel te hoog en wil van de deal af. De beurskoers van Boeing kelderde direct.
Zijn uitspraken over de torenhoge kosten van het JSF-programma deden ook in Nederland enige alarmbellen rinkelen.
En dan de relatie met China. Al tijdens zijn verkiezingscampagne verklaarde Trump bij herhaling dat hij het huidige vrijhandelsverdrag met Peking wil opzeggen. De Volksrepubliek zou te veel eenzijdig voordeel van die overeenkomst hebben. En dat past bepaald niet in de filosofie van het aankomende Amerikaanse staatshoofd. Make America great again, is zijn devies. Amerikaanse belangen voorop dus – ondanks gemaakte afspraken.
Deze week verklaarde Trump ook dat hij zich niet per se gebonden acht aan het heersende Amerikaanse standpunt dat Taiwan onderdeel van China is. Daarmee raakte hij een extreem gevoelige snaar in China – en dat liet Peking meteen weten ook.
Trump deed zijn uitlatingen na diverse telefoontjes met de Taiwanese president Tsai Ing Wen. Die gesprekken waren hoogst ongebruikelijk, omdat er al decennialang geen officiële contacten tussen Amerikaanse en Taiwanese leiders zijn geweest. Maar Trump liet in een interview met de Amerikaanse zender Fox News weten dat hij zich niet door China laat vertellen met wie hij wel en niet mag bellen.
Dat lijkt natuurlijk een fier standpunt. Het gaat immers niet aan dat Peking de bellijst van de toekomstige Amerikaanse president bepaalt.
Het geeft echter tegelijkertijd aan dat Trump weinig oog heeft voor gevoeligheden. Of het nu om het bedrijfsleven of diplomatieke betrekkingen gaat.
Wat dat betreft opereert hij vooralsnog als een zakenman. Hij gaat recht op zijn doel af en ziet medespelers op het wereldtoneel vooral als concurrenten. Terwijl er in de diplomatie ook nog zoiets als het begrip partner bestaat.
Het tekent ook opnieuw de onvoorspelbaarheid van Trump. Menigeen had gedacht dat de miljardair zijn toon na de verkiezingen van vorige maand wel wat zou matigen. Dat iemand tijdens een verkiezingscampagne zijn hand enigszins overspeelt, komt vaker voor. Maar als het stof van de electorale strijd is neergedwarreld, keert doorgaans de realiteitszin wel weer terug.
Zo niet bij Trump. En dat belooft nogal wat voor de periode na zijn inauguratie. Of de wereld daar beter van zal worden, is nog maar de vraag.