Toch zal de Democraat Joe Biden het Midden-Oostenbeleid van de huidige Republikeinse president Donald Trump veranderen. Wat zeggen deskundigen hierover tijdens persbijeenkomsten?

Beide landen blijven samenwerken op militair gebied. In 2016 beloofde de Amerikaanse regering van Obama de Israëlische regering 38 miljard dollar aan militaire hulp van 2019 tot en met 2028. De veiligheid van Israël staat niet ter discussie.

Biden zal zijn aandacht ten eerste willen richten op de Verenigde Staten. De bestrijding van de Covid-19-pandemie en het herstel van de scheuren in de samenleving krijgen daar topprioriteit. De nieuwe minister van Buitenlandse Zaken krijgt Israël, Palestina en het Midden-Oosten in haar of zijn pakket. Twee namen die in dit verband klinken, zijn de voormalige nationale veiligheidsadviseur Susan Rice en regeringsfunctionaris Tony Blinken.

De nieuwe Amerikaanse regering zal met Iran willen onderhandelen over een vernieuwing van de nucleaire deal. De P5+1 (de VS, Rusland, China, Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland) sloten in 2015 een nucleaire deal met Teheran. Het akkoord beoogde Irans nucleaire ambities binnen de perken te houden in ruil voor opheffing van sancties tegen het land.

Voorstanders zeiden dat Iran zich aan het akkoord hield. Maar Israël vertrouwde de zaak niet. Het gaf informatie aan de P5+1 en het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) over de omzeiling van de regels door Iran. Trump beschouwde het plan mislukt en trok de VS er in 2018 uit terug.

Het gevolg was dat Iran zich niet langer verplicht voelde zich aan de beperkingen te houden en de productie van verrijkt uranium opvoerde. De BBC meldde donderdag op basis van gegevens van het IAEA dat de voorraad nu twaalf keer zo groot is als toegestaan.

Biden zal er naar verwachting voor willen zorgen dat de IAEA betere inspectiemogelijkheden krijgt. Ook is te verwachten dat hij eist dat het Iraanse ballistische rakettenprogramma onder toezicht komt. Als Iran zich aan de voorwaarden houdt, kunnen de sancties tegen dat land worden opgeheven.

En dan is er het zich voortslepende conflict tussen Israël en Palestina. Trumps „deal van de eeuw” had dat uit de wereld moeten helpen. Dit plan is nu van de baan. Deskundigen verwachten dat Washington voorlopig niet met een nieuw plan zal komen.

Al voor de lancering van het akkoord deed Trump zijn best de Palestijnen tegen zich in het harnas te jagen. Biden zal zijn anti-Palestijnse maatregelen waarschijnlijk ongedaan maken. Hij kan de financiële hulp aan de Palestijnse Autoriteit en de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen, UNRWA, hervatten.

Hij zal mogelijk ook het kantoor van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO in Washington en het Palestijnse consulaat in Oost-Jeruzalem heropenen. Verder kan hij de Israëlische regering vertellen dat hij verwacht dat het de nederzettingen op de Westoever niet verder uitbreidt om de optie van een tweestatenoplossing open te houden.

Kortom: Israël en de VS blijven bondgenoten, maar er gaat wel een andere wind waaien uit Washington.