Spanning rond team van Barroso loopt op
De spanning en verwarring rond het aantreden van de nieuwe Europese Commissie nemen toe. Een dag nadat de christen-democratische Italiaan Buttiglione een afwijzend oordeel kreeg vanuit het Europees Parlement, raakte dinsdag ook de socialistische Hongaar Kovacs in moeilijkheden.
Tegelijk liet beoogd voorzitter Barroso weten nog steeds het volste vertrouwen te hebben in alle genomineerden. Hij zal zeker geen stappen zetten voordat hij volgende week donderdag overleg heeft gevoerd met de fractieleiders uit het EP over de aan hem vanuit die EU-instelling overhandigde bevindingen en adviezen.
Inmiddels ontwikkelt zich een partijpolitiek steekspel. De christen-democraten zijn erover getergd dat de linkse groeperingen en de liberalen Buttiglione zo hard aanpakken en lijken er nu op uit eveneens een voorgedragen commissaris uit die kringen te diskwalificeren. Hun fractieaanvoerder Pöttering verklaarde afgelopen maandag al dreigend: „In de uiteindelijke beoordeling zullen we ook andere kandidaten die problematisch zijn bevonden, betrekken.”
Kovacs lijkt daarvan het slachtoffer te worden. Hij is aangezocht om de portefeuille Energie te gaan beheren. De parlementaire specialisten op dat beleidsterrein stelden dinsdag vast dat hij tijdens zijn hoorzitting geen goede indruk maakte. Velen van hen vinden hem ongeschikt omdat hij naar hun mening ervan blijk gaf over te weinig kennis te beschikken. De socialisten houden het erop dat hij wel snel zal bijleren, maar de christen-democraten rekenen hem de geconstateerde tekortkoming zwaar aan.
Een stemming over Kovacs bleef achterwege. Dit in tegenstelling tot de gevolgde procedure tijdens de discussie over Buttiglione, aan wie de post Justitie is toegewezen. De kleinst mogelijke meerderheid van de commissie burgerlijke vrijheden oordeelde maandag negatief over hem. Het belangrijkste bezwaar luidt dat onder invloed van zijn conservatieve geloofsovertuiging over homoseksualiteit en zaken als het huwelijk en de positie van de vrouw, een strikte handhaving van het beginsel van non-discriminatie bij deze politicus wellicht niet gewaarborgd is.
Buttiglione beticht zijn tegenstanders van religieuze discriminatie en van vooroordelen tegen premier Berlusconi. „Niemand zegt dat mijn kwaliteiten onvoldoende zijn. Maar omdat ik katholiek ben en lid van de regering van Berlusconi, mag ik geen commissaris worden”, reageerde hij dinsdag. Verder benadrukte hij dat hij zijn geweten en zijn opvattingen niet zal „verkopen” om de functie in Brussel te verwerven.
Barroso, die zelf eveneens behoort tot centrumrechts, verzekerde dat er onder zijn voorzitterschap geen sprake zal zijn van welke vorm van discriminatie dan ook. „Tot eenzelfde tolerantie roep ik op ten aanzien van verschillende inzichten”, voegde hij daar aan toe, met een verwijzing naar de affaire rond Buttiglione.
Op 27 oktober stemt het voltallige Parlement over de op 1 november te installeren Commissie. Daarbij gaat het alleen om een ja of nee tegen de ploeg als geheel. Het blokkeren van een individuele kandidaat is niet mogelijk, maar er kan uiteraard wel sterke aandrang worden uitgeoefend op Barroso om veranderingen aan te brengen in zijn team.
De Portugees verkeert in een lastige situatie. Als hij Buttiglione aan de kant schuift, riskeert hij een fikse botsing met de regering in Rome. Negeert hij echter de signalen uit het EP, dan zal zijn relatie met het EP vanaf het begin onder druk staan.