IAEA: nucleair materiaal verdwenen uit Irak
In Irak zijn sinds de door de Verenigde Staten geleide invasie in maart 2003 diverse materialen en gereedschappen verdwenen die gebruikt kunnen worden om atoomwapens te maken. Dat heeft het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) maandag geschreven in een brief aan de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.
Volgens IAEA–chef Mohammed el–Baradei blijkt uit satellietbeelden dat gebouwen waarvan vaststaat dat er vroeger hoogwaardig gereedschap lag opgeslagen, geheel van de kaart zijn verdwenen. Waar dat materieel is gebleven, is volgens el–Baradei volstrekt onduidelijk.
Het IAEA had veel spullen bij eerdere inspecties gemerkt. Sinds de invasie houden de VS echter nieuwe VN–inspecties tegen, waardoor het het IAEA onmogelijk is gemaakt het materiaal in de gaten te houden, aldus el–Baradei.
De VN–organisatie sluit niet uit dat het Amerikaanse overgangsbestuur of de Iraakse interim–regering, die eind mei het roer overnam, de goederen heeft verplaatst binnen Irak of naar het buitenland heeft verscheept. Dan hadden zij dat volgens het nonproliferatieverdrag echter moeten melden bij het VN–agentschap.
Na de val van het regime van Saddam Hussein stuurde de regering–Bush Amerikaanse inspectieteams naar Irak om naar verboden wapens te zoeken. Hun zoektocht naar massavernietigingswapens bleef voor zover bekend zonder resultaat.
De Iraakse interim–regering liet dinsdag weten dat er volgens haar weinig aan de hand is. Minister Rashid Omar van Technologie zei tegen de BBC dat er kort na de val van Bagdad weliswaar plunderaars actief waren, naar dat daarna alle belangrijke plaatsen, zoals het nucleaire complex van al–Tuwaitha, zijn bewaakt. Omar zei ook dat de IAEA van harte welkom is om in Irak inspecties uit te voeren.
Eerder dit jaar waarschuwden VN–wapeninspecteurs al dat gemerkt materiaal dat voor wapens kon worden gebruikt, naar het buitenland werd gesmokkeld, veelal via schroothandelaren. Zo doken dit voorjaar Iraakse raketmotoren als schroot op in de haven van Rotterdam.
Milieuorganisatie Greenpeace zegt dat ze vorig jaar al waarschuwde voor het verdwijnen van radioactieve materiaal uit fabrieken en installaties in Irak. „Wij hebben zelf ook beelden gemaakt van losliggend radioactief materiaal en daar alarm over geslagen. Maar de IAEA en de VS hebben toen niets gedaan. De beelden zijn ter beschikking gesteld aan het IAEA", aldus Greenpeace.