Demonstraties tegen de coronamaatregelen liepen ook woensdag in veel Italiaanse steden uit op vandalisme en hier en daar een aanvaring met de politie. In Genua veranderde de aanvankelijk vreedzame demonstratie in het centrum van de stad van karakter toen relschoppers de gelederen van het protest kwamen versterken. Een kleine groep demonstranten stak rookbommen aan, gooide met vuurwerk en flessen en wierp vuilnisbakken om. Dezelfde taferelen speelden zich af in Palermo en Bari.

Ook de voorgaande dagen was het onrustig in veel Italiaanse steden. De eerste rellen begonnen afgelopen weekend in Rome, Napels, Milaan en Turijn. De onrust hield verband met de opschaling van de coronamaatregelen die de Italiaanse premier Giuseppe Conte afgelopen zaterdag afkondigde.

De horeca moest sindsdien ’s avonds gesloten zijn, hoewel die open mag blijven voor ontbijt en lunch. Theaters, bioscopen en sportgelegenheden moesten hun deuren helemaal op slot draaien. De nieuwe maatregelen zijn genomen om de snelle stijging van de coronacijfers van de laatste twee weken te beteugelen. Het Hoger Instituut voor Volksgezondheid (de Italiaanse RIVM) telde woensdag zo’n 25.000 nieuwe gevallen bij een record aantal testen op één dag van bijna 200.000. Covid-19 eiste woensdag 205 mensenlevens. Het aantal opnames op de intensive care nam met 125 toe en is uitgekomen op ruim 1500.

Relschoppers

De protesten van de afgelopen dagen staan in schil contrast met de reactie van de Italiaanse bevolking tijdens de eerste coronagolf, die het land vanaf eind februari in zijn greep had. De Italiaanse regering legde toen als eerste land ter wereld een strikte lockdown op die twee maanden zou duren. Daarna werden de beperkende maatregelen stap voor stap opgeheven. De eerste demonstratie tegen de coronamaatregelen werd pas begin september geregistreerd. Sindsdien laten tegenstanders vaker van zich horen.

Toch is het draagvlak voor de overheidsmaatregelen niet helemaal weggevallen. Volgens een opiniepeiling van de tv-zender La7 kan 77 procent van de bevolking zich wél vinden in de maatregelen. Werknemers in de horeca en de reisbranche horen daar in het algemeen niet bij, omdat zij het meest zijn getroffen door de besluiten. Betrokkenen bij deze bedrijfstakken gaan dan ook dagelijks de straat op.

In Palermo verzamelden zich woensdag bovendien taxichauffeurs, zzp’ers en sportschoolhouders. Bij sit-ins in kleinere steden, zoals Bolzano en Pescara, riepen werkgevers en werknemers uit de horeca de regering op hen toch te laten werken. Anderen vroegen om compensaties.

Volgens de autoriteiten valt er rond de demonstraties een inmiddels herkenbaar patroon waar te nemen. Aan het eind van een manifestatie infiltreren relschoppers in de stoet, die vervolgens de confrontatie met de politie opzoeken. Demonstranten van het eerste uur hebben de groep dan al verlaten.

Georganiseerde misdaad

Volgens het Italiaanse ministerie van Binnenlandse Zaken zijn de geweldplegers „agressieve groepen van zowel rechts als links, de harde kern van voetbalsupporters en criminelen.” Ook zou de georganiseerde misdaad er de hand in hebben.

La Repubblica schrijft dat een deel van de gearresteerden van de afgelopen dagen bestaat uit immigranten van de tweede generatie. Het is ongebruikelijk in Italië dat deze groep zich op die manier laat horen. Volgens de krant kan dat betekenen dat de sociale onrust zich ook op etnisch niveau aan het ontwikkelen is.

Luciana Lamorgese, minister van Binnenlandse Zaken, zei woensdag dat de corona-epidemie en de gevolgen ervan de sociale structuur van het land in gevaar brengen.