De discussie binnen het Europees Parlement over de nieuwe eurocommissarissen zal waarschijnlijk wel met een sisser aflopen. Maar ze heeft inmiddels wel het nodige stof doen opwaaien. Ten aanzien van zes kandidaten heeft het EP vragen of maakt het een voorbehoud. Dat geeft aan dat er geen sprake is van breed vertrouwen binnen het Parlement voor de nieuwe Europese Commissie onder leiding van José-Manuel Barroso.Dat er twijfels zijn bij de commissaris voor Mededinging, de Nederlandse mevrouw Kroes, is duidelijk. Maar die zijn er ook bij de kandidate voor Accijnzen, de Letse Ingrida Udre. Het EP betwijfelt of zij wel in staat is leiding te geven, omdat ze naar eigen zeggen op dat punt nooit verder is gekomen dan het aanvoeren van een basketbalteam. Bovendien lijkt zij in haar eigen land betrokken te zijn geweest bij dubieuze partijfinanciering.

Rond de Deense Mariann Fischer Boel, eurocommissaris voor Landbouw, leeft de vraag of zij als eigenaar van enkele boerderijen niet het risico van belangenverstrengeling loopt.

Reserves zijn er ook ten aanzien van de Hongaarse commissaris voor Energie, Laszlo Kovacs, en zijn buurman, de Tsjech Vladimir Spidla, die de portefeuille van Werkgelegenheid en Sociale Zaken gaat behartigen. Beiden zijn tijdens hun ontmoeting met vertegenwoordigers van het EP bijzonder zwak overgekomen.

Toch hebben deze vijf kandidaten elk het voordeel van de twijfel gekregen. Dat ligt anders bij de Italiaan Rocco Buttiglione, beoogd eurocommissaris voor Justitie. Zijn standpunt over homoseksualiteit lijkt een struikelblok te worden.

Buttiglione, overtuigd rooms-katholiek en voormalig tekstschrijver van het Vaticaan, noemt de homoseksuele levensstijl „zondig.” Wel zegt hij onderscheid te maken tussen morele normen en rechtsregels. Het Europees Parlement hoeft niet bang te zijn dat Buttiglione zich zal inspannen voor het strafbaar stellen van homoseksualiteit. De Italiaanse kandidaat wil werk en privé scheiden.

Dat laatste is voor de leden van het EP niet voldoende. Zo’n aartsconservatief willen ze gewoonweg niet op Justitie. Zij achten het niet mogelijk dat hij zijn eigen opvattingen voldoende onderdrukt, zodat de rechten van homo’s niet in het gedrang komen.

Ook al is de bron waaruit deze gedachte voortkomt discutabel, de redenering van de leden van het Europees Parlement is wel valide. Immers wanneer je persoonlijk overtuigd bent van een morele standaard, dan heeft deze ook betekenis voor je werk en je omgeving.

Dat neemt niet weg dat het merkwaardig blijft dat europarlementariërs zich over geen enkele andere twijfelachtige kandidaat zo duidelijk hebben uitgesproken als over Rocco Buttiglione.

Het is tekenend voor het libertijnse klimaat dat vandaag de dag in politieke kringen heerst. Mogelijke belangenverstrengeling, onvoldoende capabel zijn voor de functie, het kan allemaal door de vingers gezien worden. Het EP maakt kanttekeningen, maar werpt geen blokkade van betekenis op bij zo’n kandidaat. Dat gebeurt wel als de rechten van homo’s (mogelijk) in gevaar komen. En geen enkele belofte of garantie is dan goed genoeg.

De verwachting is dat de reserves tegen Buttiglione niet zullen smelten als sneeuw voor de zon. Toch lijkt het er op dat hij het over twee weken bij de stemming in het voltallige EP redt. Individuele eurocommissarissen kan het Parlement niet naar huis sturen, wel de voltallige Commissie.

Dat zal waarschijnlijk niet gebeuren. Alleen al niet omdat de europarlementariërs dan ook hun eigen nationale kandidaat heenzenden. En dat valt thuis meestal moeilijk uit te leggen. Bij die gratie mag Buttiglione dan blijven zitten.