Op zoek naar een verklaring voor financiële problemen van de jeugdzorg onderzocht Follow the Money alle gecontracteerde zorgaanbieders in één regio: de regio Hart van Brabant, met als grootste gemeente Tilburg. Met 13,6 miljoen euro had Tilburg het grootste tekort van de provincie Brabant.

Van de 228 aanbieders met een contract deponeerden 121 zorgbedrijven een jaarrekening. Van 61 bedrijven en 60 stichtingen is de jaarrekening van 2018 bekeken. Deze aanbieders bieden jeugdhulp en begeleiding en beschermd wonen via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).

De onderzoekers kwamen 24 bedrijven tegen met een winstmarge van boven de 10 procent. Van de commerciële jeugdzorgbedrijven maakt 40 procent meer dan 10 procent winst. Daarvan levert de helft onder andere dyslexiezorg. Volgens Follow the Money is een winstmarge van 2 tot 3 procent „gewoonlijk al heel netjes”.

Vooral door de jeugdzorg kampen veel gemeenten met geldtekorten. Doordat ondernemers in die branche zulke grote winsten maken, gaan alleen in Tilburg al tientallen miljoenen niet naar de zorg. De onderzochte bedrijven leveren vaak niet alleen zorg in de regio Tilburg, maar ook in andere regio’s verspreid over het land. Volgens de onderzoekers beperkt de scheefgroei zich niet tot Brabant, maar is het een landelijke tendens.

Uit het onderzoek blijkt ook dat tientallen bestuurders van vooral grote stichtingen in 2018 meer verdienden dan de Wet Normering Topinkomens toestaat, al vallen hun salarissen volgens de verantwoordingen binnen de overgangsregeling. 32 Personen kregen meer dan de 171.000 euro die premier Rutte ontvangt.

De gemeente Tilburg stelt in een reactie dat de verhouding tussen de zorgkosten en winst „echt uit balans” is geraakt. „Dat geldt overigens niet enkel voor de jeugdzorg maar voor veel sectoren binnen de zorg en is dus ook een landelijk vraagstuk. De manier waarop we de zorg in Nederland georganiseerd hebben en de wet- en regelgeving maken het niet altijd eenvoudig om hier goed zicht op te krijgen en op in te grijpen”, aldus de gemeente.

Toch is de gemeente begonnen met het aanpakken van het probleem. Zo wordt er een nieuwe inkoopstrategie ingevoerd en „een striktere aanpak van ondoelmatige en onrechtmatige zorg en zorggeld”. Daarbij komt er een nauwgezetter toezicht op zorgaanbieders. „Tegelijkertijd blijven we ons inzetten om noodzakelijke zorg zo goed mogelijk rond het kind te organiseren”, vervolgt de gemeente.