Schouten wacht pittige klus met stikstofwet
Landbouwminister Carola Schouten staat voor de uitdaging om de stikstofwet, inclusief een extra prijskaartje van 1 miljard euro, door het parlement te loodsen. Steun uit de oppositie is onmisbaar, maar ligt niet voor het oprapen.
Het definitieve wetsvoorstel kwam dinsdag naar buiten. De Tweede en Eerste Kamer namen eind vorig jaar al een spoedwet aan. Het huidige voorstel hoort bij de structurele aanpak van de stikstofproblematiek. Onder meer de doelstelling van het stikstofbeleid van de komende jaren wordt daarin juridisch verankerd. De Raad van State schoot in mei 2019 het toenmalige stikstofbeleid PAS af.
In het wetsvoorstel staat dat in 2030 in de helft van de stikstofgevoelige natuur in Natura 2000-gebieden de stikstofneerslag niet groter mag zijn dan de hoeveelheid waarbij verslechtering kan optreden. Deze doelstelling geldt als resultaatsverplichting.
Vermindering uitstoot
„Haalbaar en betaalbaar”, staat in een toelichting op het voorstel. De verplichting komt neer op een vermindering van 26 procent van de stikstofuitstoot. Het adviescollege stikstofproblematiek (commissie-Remkes) oordeelde in juni dat de kabinetsdoelstelling niet ambitieus genoeg is. De commissie stelde dat ten opzichte van 2019 de stikstofuitstoot in 2030 met 50 procent teruggedrongen zou moeten zijn.
In het wetsvoorstel staat ook dat de minister een programma moet opstellen met maatregelen voor natuurverbetering en voor het verminderen van stikstof. Het wetsvoorstel bevat geen concrete maatregelen. Het kabinet presenteerde in april al een reeks voorgenomen maatregelen. Het kabinet trekt tot 2030 ruim 5 miljard euro uit voor maatregelen voor natuurverbetering en voor het verminderen van stikstof.
Bouw
Het wetsvoorstel regelt verder een gedeeltelijke vrijstelling van de natuurvergunningsplicht voor de bouwsector. Om deze vrijstelling mogelijk te maken, trekt het kabinet bovenop de genoemde 5 miljard nog eens de beurs. Voor stikstofreductie in de bouw wordt 500 miljoen gereserveerd, en voor aanvullende maatregelen binnen of buiten de bouw ook 500 miljoen.
Het ziet ernaar uit dat het voor minister Schouten geen eenvoudige klus wordt om de wet door de Tweede en Eerste Kamer te loodsen. Omdat de coalitiepartijen in beide Kamers geen meerderheid hebben, is steun vanuit de oppositie broodnodig. Die steun ligt echter niet voor het oprapen. Van PVV en FVD, die ontkennen dat er een stikstofprobleem is, hoeft het kabinet geen hulp te verwachten. Linkse oppositiepartijen vinden juist dat het kabinet tot nog toe met te weinig is gekomen.
De PvdA noemt het wetsvoorstel bij monde van Kamerlid William Moorlag teleurstellend. Volgens hem heeft Schouten het advies van de commissie-Remkes „slap en halfslachtig” uitgewerkt „in een verwaterde wet.”
GroenLinks is evenmin enthousiast. De ambitie van het kabinet is volgens Kamerlid Laura Bromet „veel te mager.” Haar partij heeft zelf een wetsvoorstel ingediend waarin een vermindering van 50 procent stikstofuitstoot in 2030 voorgesteld.
Wil Schouten de steun van een of meerdere linkse partijen krijgen, dan zal ze waarschijnlijk het ambitieniveau in het huidige wetsvoorstel moeten verhogen, met de bijkomende kosten van dien.
Kleine partijen
Een andere, eerder gebruikte route is die van steun van meerdere kleine partijen. Als SGP en 50PLUS de wet steunen, en de Groep Otten zich daar in de Eerste Kamer bij aansluit, is dat voldoende. Maar ook die steun komt er waarschijnlijk niet zomaar. De SGP is „heel kritisch” over het wetsvoorstel, zegt Kamerlid Roelof Bisschop. „Het betekent een landelijke houdgreep. De SGP is bang dat het ten koste gaat van de noodzakelijke gebiedsgerichte aanpak”, zegt hij. „Om de wet bruikbaar te maken, zijn er nog stevige aanpassingen nodig.”
Kamerlid Tjeerd de Groot van coalitiepartij D66 noemt de wet „een stuk beter dan wat eerst voorlag, maar wij zien nog verdere mogelijkheden om de natuur beter te beschermen.” Wanneer de Kamer met Schouten debatteert over de wet, zal De Groot dan ook met voorstellen komen.
