Ziehier een greep uit de reeks vragen die de afgelopen weken in Australië op parlementariërs en senatoren zijn afgevuurd in verband met de verkiezingen die vandaag in dit land gehouden worden. Initiatiefnemers waren onder meer leden van de Australian Christian Lobby (ACL) en de christelijke actiegroep Salt Shakers. Om de christelijke kiezer een goede keus te laten maken, stelden ze een ”Gids voor kiezers” op met daarin de antwoorden van individuele kandidaten.

Vandaag gaan 12 miljoen kiesgerechtigde Australiërs naar de stembus voor een nieuw Huis van Afgevaardigden, en om 40 van de 76 leden van de Senaat te kiezen. Het Huis telt 150 leden, waarbij het aantal afgevaardigden dat elke deelstaat levert, afhangt van de grootte van die staat. Het Huis wordt volgens het districtenstelsel gekozen, waarbij kiezers iedere kandidaat (dus ook van andere partijen) een cijfer moeten geven, zogenaamd ”compulsory preferential voting”. Wie absoluut favoriet is, krijgt een 1, de volgende een 2, enzovoorts. Voor de Senaat vaardigt elk van de zes deelstaten 12 leden af. Die worden aangevuld met vier senatoren uit de twee zogenaamde ”Territories”: de hoofdstad Canberra (Australian Capital Territory) en de Northern Territories. Senatoren worden volgens het stelsel van evenredige vertegenwoordiging gekozen.

De initiatieven die christelijke groeperingen de afgelopen maanden hebben ondernomen, staan niet op zichzelf. Er is bij hen duidelijk sprake van een sterker zelfbewustzijn sinds deze zomer een grondwettelijk verbod op het homohuwelijk met een overgrote meerderheid in de Senaat werd aangenomen (35 stemmen voor; zeven tegen). Jim Wallace, voorzitter van de ACL, refereert in dit verband aan de amendering van de Marriage Act in het voorwoord van de ACL-newsletter van september, en wijst verder op de „stroom van artikelen” over ethiek en christelijk geloof in de pers.

„Vanwege de nek-aan-nekrace tussen de grootste partijen jagen politici op de stem van de christelijke kiezer”, meldde Phil Mercer van de BBC onlangs. En zo kan het zijn dat minister van Financiën Peter Costello opriep om „de christelijke waarden hoog te houden.” In een radioprogramma werden de vijf belangrijkste politieke leiders zelfs aan de tand gevoeld over hun christelijk en ethisch gehalte. Vice-premier John Anderson hekelde voor de microfoon de afbraak van normen en waarden, en de ”allesmoetkunnen”-samenleving, als gevolg waarvan de grootste ontsporingen kunnen gebeuren. Anderson bedoelde met dat laatste het kinderpornoschandaal dat Australië momenteel in zijn greep houdt, niet het minst vanwege de zelfmoord van verschillende opgepakte verdachten.

De christenen bakkeleiden de afgelopen dagen intussen over de vraag op welke partij ze nu het best kunnen stemmen teneinde de christelijke waarden en normen te bevorderen. Is dat de Christelijke Democratische Partij van Fred Nile, of Andrew Evans Family First-partij? De laatste heeft de bescherming van het gezin hoog in het vaandel, maar is -in tegenstelling tot de CDP- formeel geen christelijke partij. Verder wordt Evans ervan beticht in sommige deelstaten aan te pappen (met behulp van het hierboven genoemde ”preferential voting”) bij sommige wereldse partijen om zo notoir gezinsvijandige partijen als de Groenen hun macht te ontnemen.

De drie grootste partijen van Australië hadden de afgelopen maanden heel andere zaken als inzet. De coalitie van de Liberale Partij en de Nationale Partij onder leiding van de liberaal John Howard (65) is al sinds 1996 aan de macht. In het Huis van Afgevaardigden hebben de Liberalen momenteel 68 zetels, de Nationale partij 14, dus samen zijn ze goed voor 82 van de 150 zetels. De socialistische oppositie van Mark Latham (43) moet het doen met 64 zetels.

Het viel Latham niet mee om kiezers ervan te overtuigen op hem te stemmen, althans als het om binnenlands beleid gaat. Onder Howard is de economie immers onafgebroken gegroeid, is de inflatie afgenomen en de werkeloosheid idem dito. Latham heeft gepoogd in dat succesverhaal gaten te schieten door erop te wijzen dat tegelijkertijd als gevolg van bezuinigingen de kwaliteit van onderwijs en gezondheidszorg achteruit zijn gegaan. Howard sloeg terug met de opmerking dat vanwege Lathams onervarenheid -hij heeft nooit als minister gediend- het buitengewoon riskant is om hem de verworvenheden op economisch gebied toe te vertrouwen.

Op buitenlands politiek terrein was er voor Latham meer te halen. Hij heeft de premier afgeschilderd als de ”hulpsheriff” van president Bush, en daarmee vooral zijn slaafs volgen van de VS aan de kaak gesteld. Howard werd weliswaar beloond met een bilateraal handelsverdrag met de VS, maar voor Latham telt dat het Australische burgers zijn die voor die steun worden afgestraft door al-Qaida-terroristen. De recente bomaanslagen op de Australische ambassade in Jakarta lijken hem daarin gelijk te geven. Als het aan Latham ligt, keren de 850 Australische militairen nog voor de Kerst uit Irak terug.

Latham stelt daar tegenover dat hij graag meer Australische aandacht ziet voor terrorismebestrijding in de eigen achtertuin -de Oost-Aziatische regio- in plaats van in het Midden-Oosten. Alsof Howard daar géén oog voor zou hebben! Heeft hij niet ’eigenhandig’ militaire actie ondernomen tegen criminele eilandstaatjes in de omgeving? Hij hielp de orde herstellen op de Salomonseilanden en iets dergelijks is hij van plan in Papoea-Nieuw-Guinea.

Dat neemt niet weg dat ook Howard evenwicht zal moeten vinden tussen enerzijds zijn hechte vriendschap met de VS en anderzijds de belangen van Australië in de eigen regio. Pijnpunt wat dit betreft is de warme relatie tussen Canberra en Peking. Australië levert China ondermeer ijzererts, kolen en opleidingsmogelijkheden voor studenten - kortom, alle ingrediënten die China’s economische groei mede mogelijk maken.

Hoe deze dubbele Australische loyaliteit uitpakt als de kwestie-Taiwan uit de hand loopt, en daarover een oorlog dreigt tussen China en de VS? Daar willen de Australiërs liever nog maar niet aan denken.