„In het belang van een miljoen dagelijkse treinreizigers roep ik u met klem op de trein niet te laten verworden tot speelbal van een conflict tussen kabinet en vakbonden”, heeft Veenman in een brief aan de partijen geschreven.

De vakbonden willen van 14 oktober een landelijke actiedag in het openbaar vervoer maken. De acties beginnen ’s ochtends vroeg en moeten 24 uur duren. Ze treffen vooral het treinverkeer en de streekbussen.

Veenman stelt het kabinet en vakbonden voor om donderdag bij de stations in Den Haag, Leiden en Utrecht in discussie te gaan. De regering kan zo haar beleid uitleggen, dat nu nog onvoldoende is toegelicht, staat in de brief. De vakvereniging moet haar leden aanmoedigen met het kabinet in gesprek te gaan. „U krijgt dan immers wat u wilt: een heropening van de discussie met het kabinet.”

Vice-premier Zalm heeft gisteravond laten weten graag met de vakbonden te willen praten. Maar de bezuinigingen op de VUT en het prepensioen kunnen volgens hem niet worden teruggedraaid. Het heeft geen zin daarover opnieuw bijeen te komen, zei hij.

Ook minister De Geus van Sociale Zaken heeft gisteravond gezegd te hechten aan een dialoog met de bonden. Hij voelt er echter niets voor tijdens een actiedag met de vakbeweging in debat te gaan.

De NS-topman heeft begrip voor zowel de posities van de regering als die van de vakbonden. „Net als het kabinet weten wij hoe moeilijk het is een maatschappelijk relevante taak te vervullen en tegelijkertijd het huishoudboekje op orde te moeten houden.”

Maar aan de andere kant maakt Veenman zich zorgen over de effecten op korte termijn van de maatregelen.

„Het is een heel sympathieke brief van Veenman”, vindt een woordvoerder van FNV Bondgenoten. „Er blijkt uit dat hij begrijpt waarom actie wordt gevoerd.” Maar de bond is niet van plan de actie af te blazen.

Organisatoren van de Studie Beurs, een beurs waar scholieren zich kunnen oriënteren op vervolgstudies, hebben de hulp van de Tweede Kamer ingeroepen. De beurs wordt donderdag in Utrecht gehouden. Ze vinden dat de vakbonden de datum van de staking moeten verzetten. De VVD ondersteunt het verzoek.

Ook de leden van de CNV bij de spoorwegen en het streekvervoer leggen donderdag 14 oktober het werk neer. Dat heeft de CNV Bedrijvenbond vrijdag laten weten. FNV Bondgenoten had donderdag de staking al aangekondigd.

Ondanks de weerstand tegen politieke stakingen is voor de CNV-leden in deze twee sectoren de maat vol. „De afgelopen dagen zijn er twee grote landelijke ledenvergaderingen geweest met werknemers in treinen en bussen. Ik heb de mensen nog nooit zo kwaad gezien”, aldus W. Kusters, beleidscoördinator van CNV Spoorwegen en CNV Stads- en streekvervoer.