Kunstmestfabriek Yara in het Zeeuwse Sluiskil en het Deense windenergieconcern Ørsted trekken samen op in een ambitieus project dat een klimaatneutraal Nederland een stapje dichterbij moet brengen. Deze week maakten ze bekend samen de productie mogelijk te maken van duurzame ammoniak.

In een gloednieuwe elektrolysefabriek op het Yara-terrein met een vermogen van 100 megawatt wordt straks hernieuwbare waterstof gemaakt voor de ammoniakproductie. Minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat wil dat ons land in 2025 500 megawatt aan dergelijke elektrolyse capaciteit heeft.

De duurzame waterstof komt in de plaats van waterstof uit fossiele bronnen, zoals aardgas, die Yara nu nog toepast. Windenergiereus Ørsted, die voor de Zeeuwse kust het offshore windmolenpark Borssele 1 & 2 voltooit, gaat de fabriek rechtstreeks van stroom uit zee voorzien.

„We zijn blij dat wij als eerste van de 29 fabrieken van Yara van het moederconcern in Oslo groen licht hebben gekregen voor dit mooie project”, vertelt Gijsbrecht Gunter, directielid bij Yara Sluiskil. De elektrolysefabriek levert straks hernieuwbare waterstof voor een jaarproductie van 75.000 ton groene ammoniak. Daarmee zal op jaarbasis de uitstoot van koolstofdioxide (CO2) in ons land met 100.000 ton afnemen, wat slechts 2,6 procent is van de totale CO2-uitstoot van het complex.

Gunter en woordvoerders van Ørsted geven aan dat voor het project steun van de overheid onontbeerlijk is. „Je zult moeten investeren vooraleer je er de vruchten van plukt”, vertelt manager business development van Ørsted, Julius Smith. „Een financieel duwtje in de rug van het Rijk in de aanloopfase is dan welkom. Je zag het ook bij de opkomst van windenergie. In het begin was deze vorm van energieopwekking erg duur, nu is het een van de goedkoopste.”

Vissers

Yara en Ørsted openbaarden hun plan vrijwel gelijktijdig met de noodkreet van vissers aan het Europarlement over de opmars van windenergie op zee. Volgens Joël Meggelaars, manager public affairs bij Ørsted, wil zijn bedrijf de nieuwe fabriek van stroom voorzien uit het portfolio aan windparken op de Noordzee, zoals Borssele 1 & 2 of mogelijk een nieuw windpark in Nederland.

„Wij begrijpen de bezwaren van de visserij”, vertelt Meggelaars. „Er zijn botsende belangen, maar Ørsted ziet de zaken ook graag in perspectief. Tot 2020 werd 0,23 procent van het Nederlandse continentaal plat benut voor windenergie. Dat percentage zal met de komst van nieuwe windparken tot 2030 toenemen tot circa 2,8 procent. Maar de Noordzee wordt ook gebruikt voor olie- en gaswinning, scheepvaart, natuurbeheer, kabels en leidingen en militaire oefeningen. Al die activiteiten moeten zodanig op elkaar zijn afgestemd dat ook vissers hun boterham kunnen blijven verdienen. De opgave die we als samenleving hebben om aan de klimaatdoelstellingen te voldoen is enorm. Daar is ruimte voor windenergie op zee voor nodig. Laten we daarbij goed kijken naar wat meervoudig ruimtegebruik kan betekenen voor innovatieve vormen van visserij.”

Verduurzaming

De nieuwe fabriek van Yara, waar water wordt gesplitst in waterstof en zuurstof (elektrolyse) moet straks groene ammoniak opleveren die gebruikt wordt voor de productie van groene meststoffen. „Zo hoopt Yara bij te dragen aan verduurzaming van de wereldvoedselproductie”, aldus Gijsbrecht Gunter. „Maar we streven ook naar toepassing als duurzame brandstof voor schepen. Yara heeft zijn CO2-uitstoot sinds 1990 al met 55 procent weten terug te dringen. Dit project zal ook veel milieuwinst opleveren en past in onze ambitie van een ‘zero emission plant’. Een mooie stip aan de horizon.”