Mediamagnaat bezorgt Teylers eerste Nederlandse Constable-expo
De Canadees David Thomson, onder meer eigenaar van persbureau Reuters, bezorgt Teylers Museum in Haarlem een wel heel bijzondere expositie. Het mag vanaf komende zaterdag 58 schilderijen en tekeningen van de hand van de beroemde Britse landschapsschilder John Constable (1776 -1837) uit het bezit van Thomson laten zien. Het gaat om werk dat hij anders gewoon thuis aan de muur heeft hangen. Nooit eerder leende hij er volgens Teylers zoveel tegelijk uit en zeker niet aan het Europese continent.
„Hij heeft er zelf voorlopig nog maar één”, zegt de samensteller van de Constable-expositie Terry van Druten. „Voor de rest zit hij thuis in Toronto met lege plekken aan de muur.” Teylers kan dankzij nog andere bruikleengevers, zoals het belangrijke Tate Britain, in totaal 93 werken van Constable tonen op het eerste Nederlandse overzicht van zijn werk ooit. Het museum combineert die met zeventien werken van Nederlandse meesters uit eigen bezit. Constable was namelijk gek van Nederlandse meesters als met name Jacob van Ruisdael en de invloed die ze op hem hadden is duidelijk te zien.
Ook kopieerde hij ooit een Ruisdael exact. Het origineel en de kopie hangen normaal naast elkaar in de Dulwich Picture Gallery in Londen en de werken komen nu ook samen naar Haarlem.
„Het werk van Constable is dan ook kunst waar Nederlanders bij uitstek van zouden moeten houden, met die landschappen, dat licht en die wolkenluchten”, zegt Van Druten. De relatie van Constable met de Nederlandse meesters uit de 17e eeuw, en de combinatie die Teylers met zijn Nederlandse voorbeelden kan maken, zijn volgens de samensteller ook de aanleidingen voor de ruimhartige lening van Thomson geweest.
Toch is Constable niet zo heel erg bekend bij veel Nederlanders. En in Nederlandse collecties is zijn werk ook niet te vinden, op acht tekeningen die Teylers de afgelopen jaren verwierf na. In het Rijksmuseum hing één keer één Constable op een tijdelijke tentoonstelling. Van Druten kan dat niet goed verklaren, behalve dan doordat Constable bij leven en na zijn dood eigenlijk nooit op de Nederlandse kunstmarkt belandde.
In eigen land is hij een icoon van de Engelse kunst én identiteit, zegt Van Druten. Het gebied in Suffolk waar hij veel werkte staat ook bekend als Constable Country. Zijn invloed mag ook niet worden onderschat. Hij was een hoofdrolspeler in de kunststroming romantiek en ook een voorloper van het impressionisme, door met name de olieverfschetsen die hij in een snel tempo buiten maakte. Door hem alleen bedoeld als studies, worden ze nu gezien als zijn beste werken.
