Zo kunnen aangiften van huwelijk en geboortes in vooral oostelijke delen van Turkije nog op een mondelinge verklaring, zonder schriftelijke bewijzen worden ingeschreven in de burgerlijke stand. Vaders kunnen zo vrij eenvoudig niet–bestaande kinderen laten inschrijven of hun eigen kinderen aanmelden als kind van een oom of tante die in Nederland woont. Het is moeilijk na te gaan of het kind bestaat of dat kinderen van een bepaalde persoon zijn.

Dat vertelden medewerkers van de visumafdeling van de ambassade dinsdag tegen minister Verdonk van Vreemdelingenzaken en Integratie. Zij begon dinsdag een bezoek van drie dagen aan Turkije, de eerste twee dagen in de hoofdstad en donderdag in Istanbul.

Ook zijn de consulaire medewerkers gefrustreerd over schijnhuwelijken. Ze zeggen het vaak vrijwel zeker te weten als een man en vrouw een schijnhuwelijk zijn aangegaan, alleen om naar Nederland te kunnen. Maar de huidige middelen om dit te controleren en te kunnen bewijzen, schieten tekort.

Het komt voor dat een man in Turkije scheidt van zijn vrouw en snel in Nederland hertrouwt met een Nederlandse vrouw, al dan niet van Turkse of Marokkaanse komaf. Na drie jaar heeft hij een eigen verblijfsvergunning en scheidt hij weer van haar, om vervolgens zijn eerste Turkse vrouw en eventueel kinderen naar Nederland over te halen. Soms heeft hij gedurende zijn drie jaar durende afwezigheid zelfs kinderen verwekt bij zijn ex–vrouw in Turkije.

Over dit soort zaken spreken Turken openlijk, zo hoort een medewerker van de afdeling sociale zaken van de ambassade als hij huisbezoeken in Turkije aflegt. Het is volgens hem een geaccepteerde wijze van emigratie onder Turken. Verdonk ziet deze fraude en frustratie ook op andere ambassades en bekijkt samen met Buitenlandse Zaken hoe de visumprocedures kunnen worden aangescherpt.

Per jaar behandelt de ambassade ongeveer 3000 verzoeken voor een machtiging tot voorlopig verblijf (MVV) voor Turken die naar Nederland willen komen voor gezinsvorming en gezinshereniging. Het kabinet wil dat alle kandidaat–migranten al in hun eigen land een eerste inburgeringstoets halen voordat zij een MVV krijgen. De ambassade in Ankara is druk bezig met de voorbereidingen van examinering, die vanaf medio 2005 moet beginnen.

De ambassade zal drie extra mensen aantrekken, die per dag ongeveer bij vijftien mensen zo’n toets over Nederlandse taal en maatschappijkennis moeten afnemen. Het examen zal de migrant zo’n 400 euro kosten. Turkse journalisten reageerden dinsdag met enig ongeloof op de Nederlandse plannen. De maatregel is nog niet in de Turkse media aan bod gekomen. Daarnaast moeten vanaf 1 november mensen die met een partner uit het buitenland willen trouwen, 120 procent van het minimumloon verdienen en beiden minstens 21 jaar zijn.

Minister Verdonk heeft dinsdag met haar Turkse collega van Binnenlandse Zaken niet over het nieuwe integratiebeleid gesproken, omdat het volgens haar een Nederlandse beleidsaangelegenheid is. Wel heeft zij met hem afgesproken dat opgepakte illegale Turkse migranten makkelijker naar Turkije kunnen worden teruggestuurd. Turkije wil hen niet terugnemen met een laisser–passer. De Turkse minister was volgens Verdonk verbaasd over deze terughoudendheid en gaat regelen dat dit eenmalige reisdocument wel voldoende is. Het gaat om ongeveer 2000 personen per jaar.