Het zal nog tot zeker halverwege 2021 duren voordat op grote schaal gevaccineerd kan worden tegen het coronavirus. Daarvoor waarschuwt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), ondanks het feit dat de ontwikkeling van een aantal vaccins zich in een vergevorderd stadium bevindt.

In heel de wereld wordt reikhalzend uitgekeken naar een vaccin tegen corona. En de verwachting is dat binnen enkele maanden of zelfs weken een vaccin beschikbaar moet zijn. Dinsdag nog zei bijvoorbeeld minister Hugo de Jonge te hopen „de eerste vaccins in de eerste maanden van 2021 te ontvangen”.

Maar een woordvoerster van de WHO tempert nu de hoge verwachtingen. „We weten van ten minste zes tot negen (vaccins) dat ze al behoorlijk op weg zijn met het onderzoek.” Maar, zegt ze, „aangaande een realistische tijdspad, verwachten we echt nog geen grootschalige vaccinatie tot halverwege volgend jaar”.

Ook WHO-baas Tedros Adhanom Ghebreyesus zei vrijdag dat de Wereldgezondheidsorganisatie niet achter vaccins zal staan als niet is bewezen dat die veilig zijn. „Ze worden alleen gebruikt als ze effectief en veilig blijken te zijn. Dat zou ik de wereld willen verzekeren.”

Onder normale omstandigheden duurt het maanden of zelfs jaren voordat gezondheidsautoriteiten een kandidaat-vaccin goedkeuren, om er zeker van te zijn dat het middel veilig is. Maar vanwege de omvang van de coronapandemie groeit de druk om coronavaccins versneld goed te keuren.

Momenteel zijn er volgens de WHO 34 kandidaat-vaccins die in verschillende fases worden getest op mensen. En er zijn er nog eens 142 die in de pijplijn zitten.

Rusland heeft al een vaccin goedgekeurd. Volgens een onderzoek dat vrijdag in het medisch tijdschrift The Lancet is gepubliceerd heeft de eerste groep patiënten bij wie het vaccin is getest antilichamen ontwikkeld, zonder „ernstige bijwerkingen”. Maar andere wetenschappers zijn nog altijd sceptisch en waarschuwen dat de 76 deelnemers aan het onderzoek er te weinig zijn om de veiligheid en effectiviteit van het vaccin vast te stellen.