De patiënt uit het universitaire ziekenhuis in het Duitse Essen had zeven uitzaaiingen van een agressieve vorm van huidkanker in zijn hersenen. Voor zijn behandeling werd hij overgebracht naar het VU–medisch centrum in Amsterdam. Hij kreeg een medicijn toegediend dat zich alleen aan de kankercellen hecht, waarna hij in het onderzoekscentrum in Petten werd bestraald.

Door een reactie van het Boron 10 isotoop in het medicijn op de neutronen van de bestraling, zijn de kankercellen zodanig aangetast dat ze zich niet meer kunnen vermenigvuldigen. Volgens Sauerwein worden de tumoren in zijn hoofd nu nog steeds kleiner. Overigens is de man niet genezen. Hij heeft op meerdere plaatsen van zijn lichaam uitzaaiingen.

De hierboven beschreven behandeling heet de Boron neutron capture therapy (BNTC). Sauerwein en zijn collega’s willen nog 23 patiënten behandelen, maar hebben daar vooralsnog geen middelen voor. Het ziet er naar uit dat de financiën nu nog maar één behandeling mogelijk maken.

BNTC is een van meer nieuwe methodes om kanker aan te pakken, waaraan de wetenschappers van het JRC (ook wel Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek, GCO genoemd) werken. Een andere methode is alfa–immunotherapie. Daarbij krijgen patiënten een injectie met een radioactieve isotoop die is gekoppeld aan een specifiek antilichaam om een tumor selectief te vernietigen. Hierbij wordt geprobeerd zo min mogelijk schade aan gezonde cellen toe te brengen.

Inmiddels worden patiënten met onder meer non–hodgkin–lymfoom behandeld en lopen er testen bij patiënten met een bijzonder agressieve hersentumor en acute myeloïde leukemie. Afhankelijk van het behandelde tumortype en het ziektestadium van de patiënt zijn de resultaten beloftevol tot bemoedigend te noemen.

Andere lopende onderzoeken betreffen DNA–onderzoek naar de activiteiten van genen in kanker– en gezonde cellen bij mensen met nierkanker, de ontwikkeling van vaccins en combinaties van klassieke chemotherapie en nieuwe behandelmethoden. Hoewel de nieuwe technieken vaak peperduur zijn en nog lang niet allemaal voor het grote publiek toegankelijk blijft professor H. Pinedo van het VU mc bij zijn voorspelling dat kanker over tien jaar geen dodelijke, maar een chronische ziekte is.