Iran, de VS en andere grote landen spraken in 2015 af dat het Iraanse nucleaire programma aan banden zou worden gelegd. In ruil daarvoor zijn internationale sancties tegen het land geschrapt. De Amerikaanse president Donald Trump trok zijn land in 2018 terug uit de overeenkomst, omdat hij vond dat zijn voorganger Obama een slechte deal had gesloten.

Toch wil de regering van Trump nu een beroep doen op een afspraak uit het akkoord. Het gaat om de zogenoemde snapback-procedure, die gebruikt kan worden als Iran zich niet aan de afspraken houdt. Dat zou tot gevolg kunnen hebben dat ingetrokken sancties na 30 dagen automatisch weer geactiveerd worden.

Het beroep op die procedure plaatst de VS op een ramkoers met belangrijke Europese bondgenoten. Die willen het atoomakkoord redden en vinden dat de VS de snapback niet kunnen activeren, omdat Washington zich heeft teruggetrokken uit het atoomakkoord.

Andere permanente leden van de Veiligheidsraad kunnen het gebruik van de procedure niet blokkeren met een veto. De sancties worden automatisch heringevoerd, tenzij binnen 30 dagen een resolutie wordt aangenomen om dat te voorkomen. De VS kunnen hun veto wel gebruiken om zo’n resolutie te torpederen.

Experts zeggen dat het lastig te voorspellen is wat precies gaat gebeuren, omdat het mechanisme nooit eerder is gebruikt. De kans bestaat dat de voorzitter van de Veiligheidsraad, Indonesië, na overleg met andere landen, besluit om de Amerikaanse klacht te verwerpen.