Havendirecteur Scholten verstrekte de 180 miljoen euro aan bankgaranties de afgelopen twee jaar, terwijl hij niet bevoegd was, zo constateerde de raad van commissarissen van het havenbedrijf. Dat bleek ” tijdens de presentatie van een tussenrapportage van accountantskantoor PricewaterhouseCoopers.

Ruim 107 miljoen euro kan worden opgeëist door een vijftal banken. De Duitse Commerzbank en de Britse Barclays Bank hebben inmiddels respectievelijk 50 miljoen en 19 miljoen euro opgeëist bij de gemeente, waaronder het havenbedrijf voor de privatisering in januari viel.

Ook de Rabobank, Staal Bankiers en Achmea’s durfinvesteerder Residex hebben onder garantstelling van het havenbedrijf geld aan Van den Nieuwenhuijzen geleend. De leningen van Staal en de Rabo zijn vervallen, alleen Residex heeft nog een vordering op het havenbedrijf openstaan.

Van Sluis heeft de Barclays Bank gedagvaard in Nederland, om een juridische strijd in Groot-Brittannië te voorkomen. Het havenbedrijf bestrijdt de geldigheid van de bankgaranties. „We hebben geen cent betaald en zijn dat ook niet van plan”, aldus Van Sluis.

Al in december 2002 spraken Scholten en Van den Nieuwenhuijzen af dat het havenbedrijf voor minimaal 100 miljoen euro garant zou staan voor het conglomeraat Van den Nieuwenhuijzen. Scholten verklaarde tegen de onderzoekers dat hij in het belang van de haven handelde. In nog geen anderhalf jaar, tussen december 2002 en mei 2004, verstrekte Scholten voor 180 miljoen euro aan garanties. Normaal gesproken stond het havenbedrijf hooguit voor enkele miljoenen garant, onder meer voor het Maritiem Museum.

De onderzoekers hebben geen idee waar het leeuwendeel van de 107 miljoen euro is. „Van 40 procent weten we waar het heen is gegaan”, zegt Van Sluis. „Dat waren rekeningnummers van Van den Nieuwenhuijzen, van de Antillen tot China.” Het havenbedrijf tast in het duister wat er daarna met het geld is gebeurd.

Twee van de drie onderpanden die Van den Nieuwenhuijzen tegenover de bankgaranties stelde, RDM Technology en het voormalige cruiseschip s.s. Rotterdam, zijn waardeloos. Lamoenchi Beheer, eigenaar van het datahotel van Van den Nieuwenhuijzen in Frankfurt, lijkt nog het meest veelbelovende onderpand. Maar deze zekerheid brokkelt elke dag verder af. Lamoenchi is niet de verhuurder van het datahotel, Van den Nieuwenhuijzen verhuurt het via een andere vennootschap. Deze vennootschap verkeert echter op de rand van een faillissement, de kans is groot dat de schuldeisers aankloppen bij de eigenaar van Lamoenchi, het havenbedrijf.

Het havenbedrijf werkt aan een nieuwe structuur om een solistisch optreden te voorkomen. De politiek in Rotterdam volgt de ontwikkelingen met argusogen. De SP heeft ” al het aftreden van havenwethouder Van Sluis geëist.