In het stuk wordt melding gemaakt van martelingen. „Heel wat gevallen van marteling blijven bestaan en aanvullende inspanningen zijn nodig om die praktijken uit te roeien”, aldus het rapport. Anderzijds staat in het rapport te lezen dat Turkije een „substantiële convergentie naar de Europese democratische standaarden” heeft doorgevoerd op tal van terreinen in de afgelopen jaren.

Het document is niet het cruciale stuk waarin staat welk advies de Commissie geeft aan de Europese regeringsleiders. Eerder heeft eurocommissaris Verheugen (Uitbreiding) gezegd dat er „verder geen grote obstakels meer op tafel liggen.” De verwachting in Brussel is dat hij voorstelt om de onderhandelingen met Turkije over lidmaatschap van de EU te beginnen. Onduidelijk is of hij daar voorwaarden aan verbindt. De regeringsleiders van de EU hebben het laatste woord. Zij beslissen in december, onder leiding van het Nederlands voorzitterschap.

Volgens de Turkse premier Reccep Tayyip Erdogan wordt er in zijn land niet meer gemarteld. Hij zegt dat zaterdag in een vraaggesprek met de Duitse krant Der Tagesspiegel. Turkije martelt niet en mensenrechtengroeperingen die het tegenovergestelde beweren, „zijn verblind door ideologie”, aldus de Turkse minister-president.

„In al die rapporten over martelingen mist het bewijs. Er wordt niet systematisch gemarteld. Dat blijkt uit (EU-)onderzoek, waartoe commissaris Verheugen opdracht gaf na zijn bezoek aan het (Koerdische) PKK-gebied”, aldus Erdogan. Op de vraag of de hervormingen in Turkije doorgaan als de Europese Unie zijn land niet als lid accepteert, zei hij: „Ik wil niet eens over die mogelijkheid nadenken. Dat zou een harde klap voor mij persoonlijk en mijn volk zijn.”

De Franse president Jacques Chirac steunt de oproep in eigen land voor een referendum over de Turkse toetreding tot de EU. Chirac zei dit gisteren in Straatsburg tijdens een persconferentie na een ontmoeting met de Duitse bondskanselier Gerhard Schröder.

Chirac zei voorstander te zijn van een herziening van de Franse grondwet, waardoor het mogelijk wordt een referendum te houden. De president zei eerder voorstander te zijn van toetreding, maar zijn eigen partij UMP, die de absolute meerderheid heeft in de Kamer en de Senaat, is tegen. Ook de meerderheid van de Fransen is tegen toetreding.

Chirac zei vrijdag dat hij zijn regering gevraagd heeft de mogelijkheden te onderzoeken de constitutie aan te passen, zodat de toetreding van alle nieuwe lidstaten aan het volk moet worden voorgelegd in een referendum. „Ik kan alle Fransen geruststellen, ze mogen meepraten”, aldus Chirac.

Chirac herhaalde zijn standpunt dat Turkije’s eventuele toetreding tot de unie te verwelkomen is. Hij voegde eraan toe dat dit proces nog zeker tien tot vijftien jaar zal duren om de nodige veranderingen door te voeren die Brussel eist.