Als iemand van de GGD hoort dat die in contact is geweest met een besmet persoon, zal die worden opgeroepen twee weken thuis te blijven. Op naleving „zal dan ook gecontroleerd worden”, schrijft De Jonge. „Wie zich niet aan een opgelegde gedwongen quarantainemaatregel houdt, pleegt een strafbaar feit.”

De GGD controleert nu al steekproefgewijs, per telefoon, of mensen zich aan een thuisquarantaine houden. De diensten blijven dat doen. Gebeurt dat niet, dan kan een rechter een verplichting opleggen.

Houdt iemand zich daar ook niet aan, dan kan er een straf volgen. De controle van de verplichte quarantaine zal een taak van de veiligheidsregio’s worden. Het is aannemelijk dat daarbij een rol is weggelegd voor de bijzondere opsporingsambtenaren (boa’s).

Wat voor straf overtreders riskeren, dat werkt het Openbaar Ministerie de komende tijd uit. Uiteindelijk is het aan de rechter een straf op te leggen. De strengere regels moeten halverwege volgende week ingaan.

Ook op andere gebieden wordt de oproep tot quarantaine minder vrijblijvend. Zo wil het kabinet reizigers uit zogenoemde oranje gebieden, kunnen verplichten in thuisquarantaine te gaan. Een juridische basis voor zo’n maatregel is er echter nog niet. Het kabinet wil de wet hiervoor aanpassen.

Ook onderzoekt het kabinet of mensen verplicht kunnen worden mee te werken aan het bron- en contactonderzoek. Volgens de GGD’s waren er de afgelopen weken steeds meer mensen die weigerden mee te werken.