Rutte noemt het „goed nieuws” dat Nederland onder meer de korting op de afdracht aan de EU behoudt en onder de streep gunstig uitkomt. Maar bij de bescherming van de rechtstaat en de modernisering van de begroting heeft hij veren moeten laten, erkent hij. Er gaat wel meer geld naar onder andere vergroening en innovatie, maar minder dan Nederland wilde. En de mogelijkheden om te beletten dat landen die bijvoorbeeld de vrije pers en de rechterlijke macht beknotten geld krijgen uit het herstelfonds zijn meer afgezwakt dan Rutte lief is.

Dat de EU 390 miljard euro uittrekt om landen door de coronacrisis te helpen, hulpgeld dat niet hoeft te worden terugbetaald, ziet Rutte niet als verlies. Nederland wilde daar lang niet aan, maar is toch tevreden omdat landen die een beroep doen op zulke subsidies hervormingen moeten doorvoeren. De premier heeft vertrouwen in de ‘noodrem’ die moet waarborgen dat het daar ook echt van komt, al erkent hij dat die ook tegen Nederland kan worden gebruikt.

Nederland kan volgens Rutte zelf ook aanspraak maken op „5 of 6 miljard, zeg ik uit mijn hoofd” uit het herstelfonds. Dan zouden andere landen, die Nederland al langer zien als belastingparadijs, bijvoorbeeld op hun beurt kunnen houden aan fiscale hervormingen.

Zijn strenge opstelling leverden Rutte tijdens de moeizame onderhandelingen felle verwijten op van zijn collega’s en maakten hem de boeman van de Zuid-Europese pers. Maar hij koestert „met Merkel, ook met Macron, met Conte, hele warme banden”, aldus de minister-president.