Volgens de huisartsenvereniging LHV is de no claim niet meer dan een financiële drempel die leidt tot uitstel van een artsenbezoek. Het preventiebeleid dat Hoogervorst aankondigt, is naar de mening van de huisartsen juist gebaat bij het tijdig raadplegen van een arts.

De KNMG gaat akkoord met het idee achter de kabinetsplannen: het vergroten van de eigen verantwoordelijkheid en de keuzemogelijkheden van patiënten en consumenten. De artsen verwachten echter dat de voorgenomen bezuinigingen en kostenverschuivingen van het kabinet zullen leiden tot lastenverzwaring voor burgers, en daarmee tot vermindering van de toegankelijkheid van zorg. Verpleegkundigen beweren dat het kabinet de basiszorg de das omdoet.

De Chronische Zieken en Gehandicapten Raad meent dat het kabinet geen maatregelen neemt waardoor burgers met een handicap of chronische ziekte mee kunnen doen en werken. Wel wordt de toegang tot zorgvoorzieningen door regels bemoeilijkt. Enkele tegemoetkomingen, zoals in het zittend ziekenvervoer, voor zelfzorgmedicijnen en het recht op behoud van het grijze kenteken voor gehandicapte automobilisten, zijn aardig, meent de raad. Zij bieden echter geen enkele garantie op volwaardig burgerschap waarin meedoen en werk zo’n belangrijke rol spelen.

De Federatie van Ouderverenigingen heeft geen goed woord over voor het kabinet. Volgens de ouders van mensen met een verstandelijke handicap zorgt het kabinet ervoor dat mensen die begeleid wonen er 3,7 procent en mensen in instellingen er 10 procent op achteruit gaan. De compensaties en aanvullende maatregelen van het kabinet bieden onvoldoende soelaas.

Patiënten kunnen geen kritische zorgconsumenten worden als de koopkracht daarvoor ontbreekt en er niets te kiezen valt, vindt de Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie (NPCF). Volgens de federatie zijn de no-claimkorting en een website met informatie onvoldoende om van de patiënt een zorgconsument te maken.

Ook vindt de NPCF de convenanten met zorgaanbieders over kostenbeheersing, met name in de AWBZ, onbegrijpelijk. Als afspraken niet worden nagekomen, wordt de rekening bij de burger in de vorm van pakketverkleining en premieverhoging gelegd. De federatie noemt het alarmerend dat juridische sancties in de afspraken ontbreken.

De NPCF stelt vast dat de maatregelen over zittend ziekenvervoer en zelfzorgmiddelen de afslanking van het ziekenfondspakket van vorig jaar enigszins verzachten. Van veel maatregelen wordt volgens de federatie onvoldoende gevolgd wat de precieze effecten zijn. De NPCF wijst daarbij op een onderzoek naar de eigen bijdrage in de thuiszorg.

De Landelijke Vereniging Thuiszorg (LVT) is eveneens kritisch over de plannen van Hoogervorst. De LVT denkt dat er niet veel terecht zal komen van de eigen verantwoordelijkheid die de burger voor zijn zorg volgens de bewindsman moet hebben.

Wat het kabinet met de mond belijdt, maakt het in daden niet waar, aldus de LVT. Ondanks zijn credo van eigen verantwoordelijkheid van de aanbieders, gaat het kabinet ingrijpen op de uitvoering van de zorg. Voorbeelden zijn het voorgenomen onderzoek naar prestaties van thuiszorginstellingen op het gebied van kwaliteit bij een gelijk budget en het ontwikkelen van prestatie-indicatoren op het terrein van arbeidsproductiviteit. Typisch zaken voor het veld, aldus de LVT.

De landelijke vereniging van mantelzorgers LOT vreest dat eenderde van de steun voor mensen die familie of vrienden helpen wegvalt. De LOT kan een bedrag van 11 miljoen euro niet meer terugvinden in de begroting van staatssecretaris Ross. Hierdoor zou de ondersteuning van de vrijwillige thuishulp, buddyprojecten en vrijwilligers voor terminale patiënten in de problemen komen.

De geestelijke gezondheidszorg (GGZ) vindt dat het kabinet te weinig geld over heeft voor betere huisvesting van psychiatrisch patiënten. GGZ Nederland vroeg onlangs om 15 miljoen euro per jaar omdat de huisvesting van 3500 cliënten in de ggz dringend opgeknapt moet worden. Eenderde van de bewoners moet het doen met te weinig wc’s of badkamers en bijna een op de drie zit in een te grote groep. GGZ Nederland constateert nu dat in de rijksbegroting juist minder wordt uitgetrokken voor huisvesting.

De zorgverzekeraars hebben nog geen gezamenlijk standpunt in genomen. Eerder bleek al dat zij kanttekeningen plaatsen bij de plannen die Hoogervorst (Volksgezondheid) volgend jaar wil afmaken, voor de invoering van een nieuw zorgstelsel. Een aantal verzekeraars zijn ook niet tevreden over de no-claimregeling die volgend jaar voor ziekenfondspatiënten van kracht gaat. Zo is Menzis zeer teleurgesteld dat de 65-plussers niet gevrijwaard worden. Die mensen lukt het nooit om minder dan 250 euro aan dokters- en medicijnrekeningen per jaar te maken. „Als alle Nederlanders 1 euro per maand meer betalen, hoeft dat niet”, stelt bestuursvoorzitter R. van Boxtel.